İstatistiksel deney tasarımı yöntemi ve bir tekstil işletmesinde uygulanması

Abstract

Deney tasarımı yöntemi son yıllarda sanayi sektöründe yaygın olarak kullanılmakta olan bir kalite iyileştirme tekniğidir. Deney tasarımı teknikleri özellikle yeni ürün tasarımı, üretim süreçlerinin geliştirilmesi ve süreç iyileştirme gibi mühendislik alanlarında önemli bir rol oynamaktadır. Bu tez çalışmasında tekstil mamullerinin en önemli kalite karakteristiklerinden biri olan renk haslıklarından yıkamaya ve sürtmeye karşı renk haslığı üzerinde art işlemlerin etkisi 2 4 tam faktöryel deney tasarımı tekniği kullanılarak incelenmiştir. Koyu renk boyamalarda bu haslıkların her zaman istenen seviyede olmaması nedeniyle bu duruma yol açtığı düşünülen faktörlerden art işlemlerin etkisi araştırılmıştır. Deney tasarımı sonucunda elde edilen veriler istatistiksel olarak analiz edildiğinde art işlemlerin ilgilenilen haslıklar üzerinde önemli bir etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Fakat ulaşılan bu sonuç tüm haslıklar için genellenememektedir. Bu nedenle diğer haslıklar için de aynı sonuçlara ulaşılıp ulaşılmayacağı ayrıca araştırılmalıdır.

Design of experiment (DOE) is a quality improvement technique used widely in all industries and plays an important role in most engineering applications such as new product design, process development and process improvement. In this study, an application of DOE in textile industry is presented and discussed. Colorfastness to washing and crocking are two important quality characteristics of textile fabrics. Desired levels of colorfastness to washing and crocking may not usually be obtained for dark color dyeings. In this study, whether the after treatments have effects on colorfastness to washing and crocking are investigated by using 24 factorial design. The results of experiment are analyzed and interpreted statistically. The analysis shows that after treatments have no effects on colorfastness to washing and crocking. However, this result cannot be generalized to all types of colorfastness of textile materials. So, the effects of after treatment to other types of colorfastness should be further investigated in order to reach any firm conclusions.