İlk halka arzda düşük fiyatlama olgusu ve Borsa İstanbul’da düşük fiyatlamanın belirleyicileri

Abstract

Şirketler için sermaye gereksinimini karşılayabilmek oldukça önemli hale gelmiştir. Şirketler bu gereksinimlerini karşılamak amacıyla hisselerinin belli bir oranını halka arz ederek büyüme yoluna gitmektedirler. Bu şekilde ilk halka arzını gerçekleştiren şirketler, yeni finansman kaynağı elde etmenin yanında şirketin tanıtımını, yurtdışına kolayca açılabilmeyi, şirketin prestij ve itibarını artırma gibi avantajlar elde edebilmektedir. Bu çalışmada, ilk halka arzı gerçekleşen şirketlerin kısa dönem fiyat performansı ve bu performansı etkileyen faktörler analiz edilmektedir. Çalışmanın birinci bölümünde, ilk halka arz süreci ve halka arz kavramı ayrıntılı şekilde ele alınmaktadır. İkinci bölümde, ilk halka arzda düşük fiyatlama konusu ele alınarak ayrıntılı literatür taraması yapılmıştır. Üçüncü bölümde, Borsa İstanbul’da ilk halka arzların fiyat performansları “piyasa modeli” yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Araştırma kapsamında ele alınan şirketlerin hisse senedi fiyatlarındaki kısa dönem anormal getiriler ve kümülatif anormal getiriler hesaplanmıştır. Elde edilen anormal getiriler satış yöntemlerine göre karşılaştırılmıştır. Araştırmanın sonucunda ilk halka arzı gerçekleşen şirketlerin ilk gün pozitif anormal getiri sağladığı ve en yüksek getirinin Fiyat Teklifi Alma Yoluyla Talep Toplama yönteminde gerçekleştiği fakat ilerleyen dönemlerde bu getirinin negatif getiriye dönüştüğü ilave olarak piyasa getirisi, piyasanın standart sapması, toplam borç ve net satışlar değişkenlerin de düşük fiyatlamayı etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

It has become very important to be able to meet the capital requirement for companies. In order to meet this requirements companies offer a certain proportion of thier shares to the public, in anticipation to explat growht opportunites. Companies that realize their initial public offering in this way can obtain advantages such as introducing the company, accessing foreign markets, enhancing the prestige and reputation of the company, as well as obtaining new financing sources. In this study, short term price performance of the initial public offerings of Turkish companies and the factors affecting this performance has been analyzed. In the first part of the study, the initial public offering process and the concept of public offering are discussed in detail. In the second part, a detailed literature survey has been conducted considering the low pricing issue in the initial public offering. In the third part, the price performances of the initial public offerings of members of Borsa Istanbul have been studied by “market model”. Short-term abnormal and cumulative abnormal returns for stock prices of the companies under study have been estimated. The abnormal return obtained have been compared on the basis of their methods of selling. As conclusions of this research, it has been determined that firms get possitive abnormal returns on the first day shares are publicized, the highest return being observed with the Book Running Sale Method by Getting the Bids, but in the following periods of IPO process, return changes sign and becomes negative return, additionally factors affecting the low pricing are market return, market (systematic) risk, total debt and net sales.