Bakır amonyum / pamuk karışımlı örme kumaşların nem yönetim performansının incelenmesi

Abstract

Rejenere selüloz liflerden bakır amonyum lifleri (cupro lifleri) bakır oksit ve amonyum içerikli sulu çözelti içerisindeki selülozun çözünmesi ile elde edilir; elde edilen liflerin pamuk lifleri ile karışımından oluşan ipliklerin kullanılması ve örgü yapısının nem ile ilişkisi araştırmanın temelini oluşturmaktadır. Bu tez çalışmasında, % 50 bakır amonyum % 50 supima pamuk liflerinden eğrilmiş ipliklerin kullanılmasıyla üretilmiş yuvarlak örme kumaşların nem yönetimi, hava geçirgenliği, kalınlık ve gözeneklilik özellikleri incelenmiştir. Karışım olarak elde edilen ipliklerin numaraları Ne 40/1 ve Ne 56/1’dir. Bu ipliklerden elde edilen yuvarlak örme kumaşlarının tipleri ise süprem, ribana ve interlok örgü olarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar ile kumaşların kalınlık verileri de ilişkilendirilerek konfor bazında aralarındaki etkileşime göre değerlendirmelerde bulunulmuştur. Numune kumaşlarının nem yönetim değerleri SDL Atlas MMT’de ölçülmüştür. Yapılan değerlendirmeler ile bakır amonyum içerikli bu kumaşların iplik numaraları inceldikçe gözenekliliğin artmasından dolayı sıvı iletiminin hızlandığı ve nem iletiminin yükseldiği; genel nem yönetim değerlerinin yaklaşık 0,5- 0,75 OMMC aralığında ölçülerek çalışmada incelenen kumaşların iyi bir nem yönetimine sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç itibariyle bakır amonyum liflerinin kumaş yapısında kullanılmasının sıvı nem transferinde avantajlar sağlayacağı görülmüştür. Bu çalışmayla, uzun zaman önce bulunan fakat özellikleri üzerine güncel çalışmaların az olduğu bakır amonyum liflerinin sıvı nem yönetimi ve konfor özellikleri incelenmiştir. Bulunan sonuçlar bu liflerden üretilen kumaşlar üzerine çalışma yapan araştırmacılar ve üretici firmalar açısından yol gösterici olacaktır.

Copper ammonium fibers (cupro fibers) from the regenerated cellulose fibers are obtained by dissolving cellulose in an aqueous solution containing copper oxide and ammonium; the use of yarns of the obtained fibers in combination with cotton fibers and the investigation of the relationship between the mesh structure and moisture. In this thesis, moisture management, air permeability, thickness and porosity properties of circular knitted fabrics produced by using yarns twisted from 50% copper ammonium 50% supima cotton yarns were investigated. The numbers of the yarns obtained as mixture are Ne 40/1 and Ne 56/1. The types of circular knitted fabrics obtained from these yarns are determined as single jersey, rib and interlock knitted fabrics. The obtained results and the thickness data of the fabrics were related to each other and the evaluations were made according to the interaction between the comforts. The moisture management values of the sample fabrics were measured in the SDL Atlas MMT. The values of the constituents and the copper ammonium content of these fabrics are increased as the yarn count increases, the liquid transmission speeds up and the moisture transmission rises; the overall moisture management values are measured at an OMMC range of about 0,5- 0,75, which means that the fabrics studied in operation have a good moisture management feature. As a result, the use of copper ammonium fibers in fabric construction has been shown to provide advantages in liquid moisture transfer. This study investigated the liquid humidification and comfort characteristics of copper ammonium fibers, which were found long ago, but whose properties are less up-to-date. The results will be helpful for researchers and producers working on fabrics produced from these fibers.