Nepeta cadmea Boiss.'in UV ile oluşan deri hasarları üzerindeki etkisinin histolojik araştırılması

Abstract

Aromatik bitkiler, koruyucu ve tedavi edici ajanlar olarak kullanılmaktadır. Nepeta cadmea Boiss. (Kedi nanesi), Denizli'nin endemik bir türüdür. Esansiyel yağı, antioksidan ve antimikrobiyal aktivitelere sahiptir. UVB, deride fotoyaşlanma ve kanser gibi bazı hasarlar oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Nepeta cadmea Boiss. esansiyel yağının (%50 bitki esansiyel yağı ve %50 zeytinyağı) dorsal derilerine uygulandığı ve intraperitonal (i.p.) olarak bitki eksktraktının enjekte edildiği farelerde (n=8), bitkinin olası etkileri ışık mikroskobik düzeyde araştırılmıştır. Bu amaçla, dorsal derileri traşlanmış farelerden 6 grup oluşturulmuştur. GrupA (UVB uygulanan), Grup-U1 (UVB uygulanan + i.p. olarak bitki ekstraktı enjekte edilen), Grup-U2 (UVB uygulanan + dorsal deriye esansiyel yağ karışımı uygulanan), Grup-U3 (UVB uygulanan + dorsal deriye esansiyel yağ karışımı uygulanan + i.p. olarak bitki ekstraktı enjekte edilen), Grup-U4 (UVB uygulanan + dorsal deriye zeytinyağı uygulanan). 6 hafta total 900 mj/cm2 UVB uygulamadan sonra, derilere elastik ve kollajen fibrillerin gösterilmesi için histokimya, glikokonjugatlardaki şeker uzantılarının gösterilmesi için, Maackia amurensis leucoagglutinin (MAL veya MAAI), Sambucus nigra agglutinin (SNA) ve Peanut agglutinin (PNA) lektinleri uygulanmıştır. GrupB'de, elastik fibriller dermiste birikim göstermiştir. Grup-U2'de lokal birikimler azaltmıştır. Bu sonuç, Grup-U4 ile genel olarak benzerlik göstermiştir. Ekstraktın i.p. uygulaması belirgin farklı bir etki göstermemiştir. GrupA'da yoğun ve homojen dağılım gösteren kollajen, GrupB'de bölgesel yoğunlaşmalar göstermiştir. Grup-U2 ve Grup-U4'de yoğunlaşmalar daha az görülmüştür. Ekstrakt uygulaması, bu sonuçlar üzerinde belirgin bir farklılık oluşturmamıştır. Derideki yapılarda lektinler arasında tüm gruplarda farklı yoğunlukta reaksiyonlar meydana gelmiştir. Sonuç olarak, UVB'nin deride elastik ve kollajen fibrillerde değişimlere neden olduğu, bitkisel karışımdan oluşan yağ ile zeytinyağının bu değişimler üzerinde olumlu benzer etkiler gösterdiği, ekstraktın i.p. olarak verilmesinin ise sonuçlar üzerinde belirgin bir değişime neden olmadığı sonucuna varılmıştır. Karbohidrat moleküllerinde ise, tüm gruplar arasında derideki farklı yapılarda lektinlerle farklı yoğunlukta reaksiyonlar meydana gelmiştir.

Aromatic plants have been used as protective and diagnostic agents. Nepeta cadmea Boiss. (catnip), is an endemic species in Denizli. Its essential oil has antioxidant and antimicrobial activities. UVB radiation causes some damages on skin that leads to the photoaging and cancer. In this study, dorsally applicated on the skin of mice (n=8) with Nepeta cadmea Boiss. essential oil (50% plant essential oil + 50% olive oil) and intraperitonally (i.p.) injected plant extract possible effects against UVB were investigated at the light microscobic level. For this purpose, dorsal skins of mice were shaved and 6 groups were created: GroupA (control), GroupB (UVB-irridiated), Group- U1 (UVB-irridiated + i.p. injected plant extract), Group-U2 (UVB-irridiated + essential oil mixture applicated on dorsal skin), Group-U3 (UVB-irridiated + i.p. injected plant extract + essential oil mixture applicated on dorsal skin), Group-U4 (UVB-irridiated + olive oil applicated on dorsal skin). Totally 900 mj/cm2 UVB exposure has been applied during 6 weeks then histochemical methods has been applied on the skin samples for demonstration of elastic and collagen fibers. For demonstration of sugar resudies on glycoconjugates, Peanut agglutinin (PNA), Maackia amurensis leucoagglutinin (MAL or MAAI) and Sambucus nigra agglutinin (SNA) lectins were applied. Elastic fibers deposited in dermis in GroupB. Local deposition of elastic fibres decreased in Group-U2 and this result is similar with Group-U4 in general. The application of plant extract can not show different effect for elastic fibres. The dispersion pattern of collagen fibers was intense and homogeneous in GroupA. However, it showed local intense pattern in some areas of dermis in GroupB. This pattern was observed as less in the groups of Group-U2 and Group-U4. The extract application did not show any differention for this result. Different density of reactions with lectins on carbohydrates in different structures of skin occured.