İribaş deniz kaplumbağalarının kumsal içi ve kumsallar arası yavru cinsiyet oranlarının karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışma, 2010 yılında, Türkiye'deki deniz kaplumbağası yuvalama alanlarından ikisi olan Dalyan Kumsalı (Muğla) ve Göksu Deltası'nda (Mersin) gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın amacı iribaş deniz kaplumbağalarının kumsal içi ve kumsallar arası yavru cinsiyet oranlarının karşılaştırılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda iki kumsaldaki toplam 35 yuvaya ve bazı noktalara elektronik sıcaklıkölçer cihazlar yerleştirilerek yuva ve kum sıcaklıkları kaydedilmiştir. Kumsalda ölü olarak bulunan yavrular, yuva içinden çıkamadan ölmüş embriyolar toplanmış ve gonadları histolojik olarak incelenmiştir (n=423). Ayrıca yuvaların kuluçka süreleri de incelenmiştir. Bu yöntemler kullanılarak Dalyan Kumsalı için yaklaşık % 60, Göksu Deltası için yaklaşık % 80 dişi ağırlıklı yavru cinsiyet oranı bulunmuştur. Yapılan kum sıcaklıkları analizi sonucunda kum sıcaklığının derinlik arttıkça azaldığı, denizden uzaklık arttıkça arttığı bulunmuştur. Bu çalışmada Akdeniz sahili boyunca bazı yerlerdeki hava ve deniz suyu sıcaklıkları da incelenmiştir. Bu incelemelerle, deniz kaplumbağası üreme sezonunda, doğudaki kumsalların batıdakilere oranla daha sıcak olduğu ve daha fazla oranda dişi yavru üretme olasılıklarının yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Tüm bu sonuçlar göz önünde bulundurulduğunda Dalyan Kumsalı, sadece yuva sayısı bakımından değil, aynı zamanda üretilen erkek yavru oranı ve sayısı bakımından Türkiye için çok önemli bir deniz kaplumbağası yuvalama kumsalıdır. Bu çalışma ile elde edilen sonuçlar tartışılmış ve küresel ısınmanın muhtemel etkileri ile ilgili olarak bazı önerilerde bulunulmuştur.

This study was carried out on Dalyan Beach (Muğla) and Göksu Delta (Mersin)-two of the nesting grounds in Turkey- in 2010. The aim of the study was to compare inter and intra-beach hatchling sex ratios of loggerhead sea turtles. In accordance with this aim, electronic temperature recorders were placed into totally 35 nests, and nest and sand temperatures on both beaches were recorded. Dead hatchlings found on the beach and dead-in-shell embryos were collected and their gonads were examined histologically (n=423). Incubation periods of the nests were also examined. Using these methods, sex ratios for Dalyan Beach and Göksu Delta were calculated as about 60% and 80% female-skewed, respectively. When the sand temperatures were examined, it was observed that temperature decreased with increasing depth and increased with increasing distance from the sea. Air and sea water temperatures of some locations throughout the Mediterranean Sea were also investigated in this study. As a result of these investigations, it was concluded that the nesting beaches on the east were warmer and likely to produce more females in terms of proportion than those on the west during sea turtle breeding season. In view of all these results, Dalyan Beach is a very important sea turtle nesting beach for Turkey not only in terms of number of nests, but also proportion and number of produced male hatchlings. The results of this study were discussed and some important suggestions were given with respect to the potential effects of global warming on sea turtles.