Kaynaklı yapı elemanlarının hesaplanmasında kullanılan yöntemlerin incelenmesi

Abstract

Kaynaklı yapı elemanlarının hesabı uzmanlık isteyen bir konudur. Bu hesaplan gerçekleştirecek olan kişilerin özellikle malzeme, mukavemet, tasarım gibi konularda yeterli bilgi birikimine sahip olmaları gerekmektedir. Bu hesaplan etkileyen pek çok parametre vardır ve bu parametrelerin her birinin dikkate alınması gereklidir. Bu durum özellikle yorulma dayanımı için büyük önem arz etmektedir. Aksi halde emniyetsiz bir kaynak bağlantısının ortaya çıkma ihtimali yükselir. Bunun yanında hatasız bir kaynak dikişi elde etmek çok zordur. Ancak oluşacak hataların kaynak kalitesine göre müsaade edilebilir sınırlar içinde tutulması istenir. Altı bölümden oluşan bu çalışmanın birinci bölümünde konuya genel bir giriş yapılmıştır. İkinci bölümde kaynaklı birleştirmelerin statik ve dinamik davranışları incelenmiştir. Üçüncü bölümde kaynaklı konstrüksiyonlar için ölçülendirme konseptlerine yer verilmiştir. Dördüncü bölümde kaynaklı yapı elemanlarının statik ve yorulma dayanımlarının hesaplanmasında ve kontrolünde kullanılan standart ve talimatnameler geniş bir şekilde işlenmiştir. Beşinci bölümde EN 25817'ye göre kaynaklı birleştirmeler için değerlendirme (kalite) grupları verilmiş ve bu değerlendirme gruplan dikkate alınarak düzensiz olan alanlar için bir hesaplama önerisi üzerinde durulmuştur. Altıncı ve son bölümde ise elde edilen sonuçlar genel bir şekilde ve öneriler de eklenerek değerlendirilmiştir. Sistematik olarak işlenen konular, kaynaklı yapı elemanlarının hesaplanması ve dayanım kontrollerinin yapılması için son yıllarda geliştirilen ve kullanımı gittikçe yaygınlaşan standart ve talimatnameleri içermektedir. Modern yöntemler olarak verilen bu yöntemlerin yanında aradaki farkların görülmesi açısından eski klasik yöntemlere de yer verilmiştir. Yapılan bu çalışma, gelecekte daha yaygın bir şekilde kullanılacak olan bu yöntemlerin ülkemizde de kullanımının yaygınlaşması açısından önemli olarak görülmektedir.

Calculation of welded structure elements is a proficiency demanding subject. The ones who will be involved in this subject must have sufficient knowledge about the matters like material, strength, and design. There are a number of parameters which affect these calculations and each of which must be considered. This state is of great importance especially for fatigue strength. Otherwise, there is a great risk of unsafe welded joint formation. Besides, it is impossible to achieve a faultless welded seam. However, the probable faults are demanded to be hold in permitted limits. In the first chapter of this study, which comprises six chapters, a general introduction to the subject is given. In the second chapter, the static and the dynamic behaviours of the welded joints are investigated. In the third chapter, the measuring concepts for the welded constructions are stated. In the fourth chapter, the standarts and the procedures which are used in the calculation and the control of the static and the fatigue strength of the welded structure elements are studied. In the fifth chapter, the evaluation (quality) groups for the welded joints according to EN 25817 are given and a suggested calculation of irregular areas is examined by considering these evaluation groups. In the last chapter the obtained results are generally evaluated and the suggestions are included. The systematically treated subjects comprise the standarts and the procedures which are developed recently for the calculation of the welded structure elements and strength controls and are used more and more widespread. Besides these methods which are considered as contemporary methods, obsolete conventional methods are also given. This study is deemed important for these methods, which will be used more commonly in the future, to be also widespread in our country.