Denizli neojen istifinin stratigrafisi ve tektonik özellikleri

Abstract

Bu çalışma, Denizli havzası içerisinde KB-GD uzanımlı Karakova yükselimi boyunca yüzeyleyen Neojen istifinin tektonik özelliklerini, istifi etkileyen eski depremlerin varlığını ve bu depremlerin büyüklükleri hakkında veriler elde etmeyi amaçlamaktadır. İnceleme alanında ve yakın çevresinde, Neojen öncesi temel, Neojen ve Kuvaterner birimler olmak üzere üç farklı zamanda oluşmuş birimler haritalanmıştır. Neojen öncesi temel içerisinde Zeybekölen Tepe, Gereme, Çatalcatepe Kireçtaşı Formasyonları, Neojen birimleri olarak, Denizli grubuna ait, inceleme alanında gözlenmeyen Kızılburun, Sazak, Sakızcılar ve çalışmanın yapıldığı Kolonkaya Formasyonları, Kuvaterner çökeller olarak ta Asartepe Formasyonu, Traverten ve Alüvyon çökeller ayırtlanmıştır. Denizli havzası KKD'dan Pamukkale Fayı, GGB'dan ise Babadağ Fayları ile sınırlıdır. Bu kenar fay lan uzunlukları 12-13 km.den fazla olmayan bir çok parçadan oluşur. Havza içerisinde kenar faylara sintetik ve antitetik olarak gelişen tali faylar belirlenmiş ve bu faylar havzanın genişlemesinde etkili olmuşlardır. Denizli havzası sismik açıdan aktif bir bölgedir. Bu bölgede meydana gelen ve yıkıcı olan tarih öncesi, tarihi ve aletsel d önem deprem verileri bunu kanıtlamaktadır. Eski depremlerin Neojen istifi içindeki stratigrafik kayıtlan çok çeşitli şekillerde görülür. Bu kayıtlara deprem kökenli deformasyon yapılan (sismit) denir. Bu çalışmada Neojen istifinde belirlenen deprem kökenli deformasyon yapılan, 1) dayklar (kum dayklan ve çakıllı kum dayklan), 2) bozulmuş tabakalar, 3) yük kalıplan ve alev yapılan olmak üzere üç ayn grupta toplanmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda, Neojen istifin ve dolayısıyla da bölgenin, Geç Miyosen ve sonrasında 5 ve 5 'ten büyük depremlerden sıkça etkilendiğini göstermektedir.

This study intends to investigate the tectonic properties of Neogene sequence cropped out along NW trending Karakova uplift in Denizli basin, to collect data about the existence of prehistoric earthquakes and their magnitudes. Pre-Neogene basement, Neogene and Quaternary units are mapped in and around the study area. Pre-Neogene basement are composed of Zeybekölen Tepe, Gereme and Çatalcatepe Limestone formations. The Neogene units of the basin are consist of Kizilburun, Sazak, Sakızcılar and Kolonkaya formations, named as Denizli group. The first three formations are not seen in the study area. The younger units overlaying the Denizli group are Quaternary Asartepe formation, travertines and alluvium. Denizli basin is bounded by Pamukkale Fault from the NNE and Babadağ Fault from the SSW. These boundary faults are consist of many segments having 12-13 km in length. Secondary faults formed synthetic and antithetic to the boundary faults in the basin were determined and these faults were effective in the enlargement of the basin. Denizli basin is a seismically active region. Which has been proven by the data on destructive earthquakes of prehistoric, historic and instrumental stages. The stratigraphic records of the ancient earthquakes are seen in various types. These records are called earthquake-induced deformation structures (seismites). In this study the earthquake-induced deformation structures founded in Neogene sequence are collected in three groups: 1) dykes (sand dikes and gravelly sand dikes), 2) deformed layers, 3) load casts and flame structures. The results of the study show that the Neogene sequence and consequently the region is effected by the great earthquakes with magnitudes of 5 and greater than 5 in Late Miocene and just later.