Sağlıklı bireylerde fiziksel özelliklerin gövde ve alt ekstremite kas enduransına etkilerinin incelenmesi

Abstract

Endurans sağlıkla ilgili fiziksel uygunluğun önemli komponentlerinden birisidir. Gövde ve alt ekstremite kas enduransı günlük yaşamda yorulmadan aktivitelerin yapılabilmesi ve çeşitli sportif faaliyetlere katılabilmek açısından önemlidir. Sağlıklı bireylerde yaş, cinsiyet, vücut ağırlığı, boy uzunluğu, VKİ, BKO, deri kıvrım kalınlığı, statik kavrama kuvveti gibi fiziksel özelliklerin gövde ve alt ekstremite kas enduransına etkilerini araştırmak amacıyla yapmış olduğumuz çalışmada Denizli ilinde yaşayan rastgele yöntemle seçilmiş sistemik veya akut herhangi bir hastalığı olmayan 111 kadın ve 89 erkek toplam 200 sağlıklı birey değerlendirilmiştir. Olguların gövde kas enduransları curl up, statik sırt endurans testi ve horizontal yan köprü kurma; alt ekstremite kas enduransları ise tekrarlı squat, tek ayak üzerinde durma (gözler açık ve kapalı) ve tek ayak üzerinde öne sıçrama testi ile değerlendirilmiştir. Çalışmamıza katılan olgular yaşlarına göre dört gruba ayrılmış ve analiz edilmiştir. 20 yaş altı olgular 1. grup, 20–30 yaş arası olgular 2. grup, 31–40 yaş arası olgular 3. grup, 40 yaş üstü olgular 4. grup olarak kabul edilmiştir. Her bir grup 50 olgudan oluşturulmuştur. Cinslere göre endurans testleri incelendiğinde erkeklerin curl up, horizontal yan köprü kurma ve tek ayak üzerinde öne sıçrama da kadınlardan daha iyi sonuçlara ulaştıkları saptanmıştır (p? 0.05). Statik sırt endurans testi, tekrarlı squat, tek ayak üzerinde durma (gözler açık ve kapalı) arasında kadın ve erkekler arasında farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Çalışmamızda VKİ ile tüm endurans testleri arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur (p?0.05).Çalışmamıza katılan olguların BKO’na göre endurans testleri incelendiğinde BKO ile curl-up, statik sırt endurans testi, tekrarlı squat, tek ayak üzerinde durma (gözler açık ve kapalı) arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur (p? 0.05). BKO ile horizontal yan köprü kurma, tek ayak üzerinde öne sıçrama testi arasında bir ilişki saptanmamıştır (p>0.05). Olguların statik kavrama kuvvetine göre endurans testleri incelendiğinde pozitif yönlü bir ilişki saptanmıştır(p? 0.05). Ayrıca çalışmamızdaki olguların skinfold ölçümlerinden uyluk ölçümüne göre endurans testleri incelendiğinde uyluk ölçümü ile tek ayak üzerinde durma (gözler kapalı)hariç tüm endurans testleri arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur (p? 0.05). Çalışmamıza katılan olgular yaş gruplarına göre incelendiğinde gerek fiziksel, gerek endurans testleri açısından en iyi sonuçlara sahip grup 1. grup (20 yaş altı) iken; en kötü sonuçlara sahip grup 4. gruptu (40 yaş üstü). Olgular cinsiyete göre incelendiğinde ise erkeklerin bayanlara göre daha yüksek skorlara sahip olduğu belirlenmiştir. Yaş, vücut ağırlığı, boy uzunluğu, VKİ, BKO, kavrama kuvveti ve deri kıvrım kalınlığı gibi fiziksel özellikler dikkate alındığında; endurans test sonuçları ile yaş, vücut ağırlığı, VKİ, BKO ve deri kıvrım kalınlığı arasında negatif yönlü bir ilişki saptanmıştır. Endurans testleri ile boy uzunluğu ve kavrama kuvveti arasında ise pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur (p?0.05). Çalışmamızın sonuçları; yaş artışının kas enduransında azalmaya neden olduğunu ortaya çıkarmıştır.Çalışma sonuçlarımız sağlıklı bireyler için fiziksel uygunluk programlarının hazırlanmasında ve sporcu rehabilitasyonunda fiziksel özelliklerin endurans yeteneği üzerindeki etkilerinin dikkate alınmasının önemini bir kez daha ortaya koymuştur.

Endurance is one of the most important components of health related physical fitness. Trunk and lower extremity muscle endurance is very important to perform daily living activities without fatique and to participate in sport activities. The aim of this study was to investigate the effects of physical characteristics such as; age, gender, mass, height, body mass index, waist- hip ratio, skinfold measures and handgrip strength on trunk and lower extremity muscle endurance. In the current work 111 females and 89 males, totally 200 healthy subjects living in Denizli without any sistemic or acute diseases were randomly participated in the current research. Trunk muscle endurance was examined by curl up, static back endurance and horizontal side bridge tests. In addition, lower extremities muscle endurance was tested by repetitive squat, one leg stance (eyes open and closed), and one leg jump tests. 200 participants were classified into four different groups in terms of age; first groups age variation was younger than 20 years old, second group’s between 20–30 years, third group’s between 30–40 years and fourth group’s subjects were 40 years and more. Each group consisted 50 subjects. When all subjects were analyzed in terms of gender; males had better scores than females concerning the curl up test, the horizontal side bridge test, and the one leg jump test (p? 0.05). There was no significant difference between males and females regarding the static back muscle endurance test, the repetitive squat, and the one leg stance test (p>0.05). There was a significant negative correlation between body mass index and all endurance tests (p? 0.05). A significant negative correlation between the waist- hip ratio and the curl up, the static back endurance test, the repetitive squat, and one leg stance (eyes open and closed) was found out ( p? 0.05). However, there was no correlation between the waist- hip ratio and the horizontal side bridge and one leg jump tests (p>0.05). A significant negative correlation between handgrip strength and all endurance tests were detected (p? 0.05). There was a significant positive correlation between thigh skinfold measures and all endurance tests except for the one leg stance test (eyes closed) (p? 0.05). When the subjects were analyzed by age groups; the first group (<20 years) had the best scores concerning the physical characteristics measures and all endurance tests. However, the fourth group (>40 years) had the lowest scores. In general, males had better scores than females. There was a significant negative coreleation between endurance tests and age, mass, body mass index score, waist- hip ratio, and skinfold measures (p? 0.05). A significant positive correlation was also found between endurance tests and height and handgrip strength (p? 0.05). The results of the current work show that increasing age was found to be an important factor decreasing the trunk and lower extremities muscle endurance in healthy subjects. In brief, our study suggest that health providers should take into account the effects of physical characteristics on muscles endurance while planning physical fitness programme for athletes and healthy subjects.