Anormal hemoglobinlerin spr yöntemi ile gen düzeyinde tanıs

Abstract

Anormal hemoglobinler ve talasemiler, ülkemizde ve dünyada rastlanan en önemli kalıtsal sorunlardan biridir. Bu sorun gen kaynaklı oldugu için, hasta bireylerin dogmasını önlemek amacıyla evlilik öncesi tarama çalısmaları yapılmaktadır. Denizli yöresinde yapılan evlilik öncesi tarama çalısmalarında çesitli anormal hemoglobin türlerinin varlıgı saptanmıstır. Yöremizde Hb G- Coushatta, Hb D- Los Angeles türü anormal hemoglobinler beklenenden daha yüksek oranda bulunmaktadır. Bu hemoglobin türleri, evlilik öncesi tarama ve tanımlama çalısmalarında Hb S ile sıklıkla karıstırılabilmektedir. SPR spektroskopisi, birbirleri ile etkilesim kurabilen moleküller arasındaki etkilesimin incelenebilmesi, enzim ya da radyoaktif madde gibi herhangi bir isaretleyiciye gereksinim duyulmaksızın bu çalısmaların yapılabilmesini saglayan bir biyosensör türüdür. Bu tez çalısmasında, Hb S ve Hb C anormal hemoglobinleri model olarak kullanılıp SPR yöntemi ile gen düzeyinde tanısının yapılması amaçlanmıstır. Elde edilen veriler dogrultusunda SPR spektroskopisinin, anormal hemoglobinlerin hızlı ve ucuz tanısına yönelik aday bir yöntem oldugu belirlenmistir.

Thalassemias and abnormal hemoglobins are one of the most important genetic diseases observed in the World populations as well as in Turkey. Since the problem is in genetic level, premarital screening programs are necessary for the prevention of these diseases leading to prenatal diagnostic approaches. In Denizli province of Turkey, many different abnormal hemoglobins, especially Hb D-Los Angeles, Hb G-Cosuhatta and Hb S, are observed in premarital screening program. The molecular diagnosis of these abnormal hemoglobins has some difficulties due to their similar electrophoretic and chromatographic properties. SPR spectroscopy is a novel biophysical approach for the identification of biologically interacting molecules without using labelling systems. SPR is a real-time biosensor system which does not require any label for the detection of interacting molecules. The aim of this thesis study is to diagnose the Hb S and Hb C mutations at gene level by using SPR approach. According to our results; SPR approach merits for the molecular detection of abnormal hemoglobins in premarital screening programs as a quick and cheap testing system.