Bakas Caregiving Outcomes Scale'in (Bakas Bakım Verme Etki Ölçeği) Türkçe'ye uyarlanması, geçerlilik ve güvenirliliği

Abstract

Bu çalışmanın amaçları (1) Bakas Caregiving Outcomes Scale'in (Bakas Bakım Verme Etki Ölçeği) (BBVEÖ) Türkçe versiyonun, geçerlilik ve güvenirliliğini araştırmak ve (2) bakım vermenin bakım verenlere etkisini değerlendirmektir. Ölçek bakım verenin etkilenme düzeyini ölçebilen güvenilir bir ölçektir, fakat Türkçe versiyonu bulunmamaktadır. Çalışmaya inme (SVH), idiopatik parkinson (IPH), multipl skleroz (MS), spinal kord yaralanmalı (SKY) 92 hasta (53.5±18.13 yıl), bakım veren 92 birey (46.36±12.60 yıl) ve bakım vermeyen 80 birey (44.25±12.81 yıl) dahil edilmiştir. Hastalar uygun ölçeklerle değerlendirilmiştir. 92 bakım veren birey ölçeğin Türkçe versiyonu kullanılarak değerlendirilmiştir. Ayrıca bakım veren ve vermeyenler için BDÖ ve KF-36 ölçekleri de kullanılmıştır. Araştırmada BBVEÖ geçerlilik çalışmasında ölçeğin dil eşdeğerliği ve yapı geçerliliği yöntemleri, güvenilirlik çalışmasında ise iç tutarlılık, parametrelerin faktör analizi ve test-tekrar test güvenilirliği yöntemleri kullanılmıştır. Test-tekrar test güvenilirliği sınıf içi korelasyon (ICC) (30 bakım veren bireye 15 gün arayla) ve Pearson Korelasyon Analizi ile ölçülerek tanımlanmıştır. Ölçek, KF-36 ve BDÖ arasındaki ilişki Pearson Korelasyon Analizi ile ölçülmüştür. BBVEÖ parametrelerine yapılan faktör analizi sonucunda ölçeğin tek boyutlu olarak kullanılabileceği belirlenmiştir. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı 0.90 olarak bulunmuştur. Ölçeğin madde-toplam korelasyon katsayılarının 0.40 ile 0.76 olarak orta ve güçlü düzeyde değerler aldığı, test-tekrar test değişmezlik katsayısının 0.96 (95%, CI=0.5584-2.6250) olduğu saptanmıştır. Ölçeğin total puanı ile KF-36 ve BDÖ arasındaki ilişkinin anlamlı olduğu bulunmuştur (p<0.05). Bakım veren ve vermeyenler arasında BDÖ ve KF-36 skorlarında anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Bakım verenlerin KF-36 skorlarının düşük ve BDÖ skorlarının bakım vermeyenlere oranla daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmanın sonuçları ölçeğin Türkçe versiyonun bakım verenlerin bakım verme güçlüğünü değerlendirmede güvenilir olduğunu göstermiştir.

The aims of this study were (1) to investigate reliability and validity of Turkish version of Bakas Caregiving Outcomes Scale (BCOS) and (2) to evaluate impact of caregiving on caregivers. The scale is a reliable evaluation tool to measure caregiver impact but Turkish version has not been studied. Ninety two patients (mean age; 53.5±18.13 yr.) with stroke, idiopathic parkinson, multiple sclerosis or spinal cord injury, 92 caregivers (mean age; 46.36±12.60 yr.), and 80 non-caregivers (mean age; 44.25±12.81 yr.) were included in this study. The patients were evaluated using by relevant measures. Ninety two caregivers completed the Turkish version, BDI and SF-36. 80 non-caregivers were evaluated using BDI and SF-36 questionnaires. The scale's language equivalency and structure validity methods were used for validity study. For reliability study, internal consistency, item analysis, and test-retest reliability methods were used. The test-retest reliability (with 30 caregivers; 15 days interval) was described by using intra-class correlation coefficient (ICC) and Pearson?s correlation analysis. To determine of concurrent validity, the relationship between the scale and the SF-36 and the BDI were examined by Pearson?s correlation analysis. The factor analysis of the scale?s items showed that it can be used as an unidimensional tool. The internal consistency was 0.90. The item total correlation coefficients were between medium and strong levels (0.40-0.76). ICC score for the test-retest reliability coefficient was 0.96 (95%, CI=0.5584-2.6250). The relationships between the scale?s total point, and SF-36 and BDI scores were found to be significant (p<0.05). There were significant differences in terms of BDI and SF-36 scores between caregivers and non-caregivers (p<0.05). The caregivers had lower scores in SF-36 and higher scores in BDI compared to the non-caregivers. The findings indicate that the Turkish version is a reliable tool for assessing the impact of caregiving on caregivers.