Denizli yöresinde gözlenen hb d-los angeles mutasyonunun beta globin gen ailesi haplotip analizi

Abstract

Denizli yöresinde anormal hemoglobinler ve beta talasemiler, T.C. Sağlık Bakanlığı Denizli Hemoglobinopati Merkezi verilerine göre % 3.5 oranındadır. Denizli ili, ülkemizde Hemoglobinopati Kontrol Programı uygulanan 33 il merkezinden bir tanesidir. Anormal hemoglobinler yöremizde toplum sağlığı açısından önemli kalıtsal hastalıklar arasında yer almaktadır. Denizli yöresinde gözlenen anormal hemoglobinler içerisinde Hb D-Los Angeles [?121(GH4)Glu?Gln], % 57.8 oranı ile en sık gözlenen anormal hemoglobindir. Diğer taraftan yöremizde Hb S [?6(A3)Glu?Val], Hb G-Coushatta [?22(B4)Glu?Ala], Hb E-Saskatoon [?22(B4)Glu?Lys], Hb C [?6(A3)Glu?Lys], Hb J-İran [?77(EF1)His?Asp], Hb Beograd [?121(GH4)Glu?Val] gibi hemoglobin türlerine de rastlanmaktadır. Hb D-Los Angeles [?121(GH4)Glu?Gln]’a ilişkin çalışma sayısı, bu anormal hemoglobin türünün Hb S [?6(A3)Glu?Val]’e oranla daha az görülmesi ve belirgin bir sağlık sorunu oluşturmaması nedeni ile az sayıdadır. Özellikle beta globin gen ailesi haplotip çalışmaları belirtilen nedenlerle yaygın değildir. Yayınlanmış tek çalışma PAÜ Tıp Fakültesi Biyofizik Ana Bilim Dalı tarafından yapılan ve dünyadaki dördüncü özgün odağı tanımlayan çalışmadır. Ülkemizde Hb D-Los Angeles [?121(GH4)Glu?Gln] olgularındaki beta globin gen ailesi haplotiplerine ilişkin, ayrıntılı veri bulunmamaktadır. Tez çalışmasında; yöremizde sıklıkla rastlanan Hb D-Los Angeles [?121(GH4)Glu?Gln] mutasyonu taşıyan bireylerde, ?-globin, G/A-globin, ??-globin, ?-globin ve ?-globin genleri üzerinde bulunan toplam yedi odak için, beta globin gen ailesi haplotip analizi yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, yöremizde gözlenen olguların büyük oranda Akdeniz kuşağı haplotip I [+ - - - - + +] ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Bu haplotipin normal popülasyonda da ilk sırada olması mutasyonun yerel haplotip üzerinde gelişmiş olduğunu düşündürmektedir.

In Denizli province of Turkey, carrier rate for abnormal hemoglobins and beta thalassemias is 3.5 % according to the data obtained from Turkish Ministry of Health, Denizli Hemoglobinopathy Center. The city of Denizli is one of the 33 target cities of which Hemoglobinopathy Control Program is applied as premarital screnning in Turkey. In Denizli province, the most common abnormal hemoglobin variant is Hb D-Los Angeles [?121(GH4)Glu?Gln] with a frequency of 57% of the total abnormal hemoglobins observed. In addition, Hb S [?6(A3)Glu?Val], Hb G-Coushatta [?22(B4)Glu?Ala], Hb E-Saskatoon [?22(B4)Glu?Lys], Hb C [?6(A3)Glu?Lys], Hb J-İran [?77(EF1)His?Asp], Hb Beograd [?121(GH4)Glu?Val] are also observed. Since Hb D-Los Angeles is not an hemoglobin variant presenting a severe clinical picture, the research on this mutation is not commonly seen in the related literature. Regarding to the beta globin gene cluster haplotypes, the data is not available in detailed manner for the Turkish cases observed. There is only one exception that the Pamukkale University Medical Faculty Department of Biophysics has recently published a novel haplotype [- + - - + + +] which is known as the fourth haplotype in the published cases in the world population. Considering all these information, the beta globin gene cluster haplotypes in association with the Hb D-Los Angeles cases for the Turkish population, especially in Denizli province is not known. In this study, beta globin gene cluster haplotype analyses was done for the Hb D-Los Angeles cases observed in Denizli province. According to our results; Hb D-Los Angeles mutation observed in Denizli province is in association with Mediterranean haplotype I [+ - - - - + +]. In normal population the highest frequency haplotype is also Mediterranean haplotype I [+ - - - - + +]. Our results demonstrates that the Hb D-Los Angeles should have arosen mostly on local Mediterranean haplotype I.