El ve önkol yaralanmalarında yaralanma ciddiyeti ile işe geri dönüş, bozukluk, aktivite, katılım arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Önkol ve el yaralanmaları işle ilişkili özrün temel nedenidir. Bu çalışma el ve önkol yaralanmaları sonrası hastaların yaralanma ciddiyetleri ile işe geri dönüş süresi, aktivite ve katılım düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla planlanmıştır. Bu çalışmaya yaş ortalamaları 33±10,14 yıl (18-61 yıl) olan el ve önkol yaralanması geçirmiş toplam 30 hasta dahil edilmiştir. Modifiye El ve Önkol Yaralanması Ciddiyet Skorlaması (MEYCS) ile yaralanma ciddiyeti belirlenmiştir. Hastalar yaralanan vücut yapılarına uygun rehabilitasyon programına alınmıştır. Yaralanmadan sonra 8.haftada Jebsen El Fonksiyon Testi (JEFT) ve Buck-Gramko skorlaması uygulanmıştır. Yaşam kalitesi 12. haftada Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesi Anketi Kısa Formu-36 (KF-36) ile değerlendirilmiştir. Ayrıca bozukluk/semptom skorunun değerlendirilmesi için 12. haftada Kol, Omuz ve El Sorunları Anketi'nin Türkçe versiyonu (DASH-T) ve kavrama kuvveti ölçümü yapılmıştır. Hastaların işe geri dönüş süreleri araştırma sırasında boyunca kaydedilmiştir. Bu çalışmanın sonunda işe MEYCS ile işe hastaların eski işlerine geri dönüş süresi, kavrama kuvveti değerleri, DASH-T skorları ve Buck Gramko skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu gözlenmiştir (p? 0,05). MEYCS ile KF-36 skoru ve JEFT arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır (p?0,05). Hastaların DASH-T skoru ile KF-36 anketinin 6 alt başlığında (fiziksel fonksiyon, fiziksel rol kısıtlılığı, ruhsal rol kısıtlılığı, sosyal fonksiyon düzeyi, genel sağlık düzeyi ve ağrı düzeyi) arasında anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur (p?0,05). Hastalar UFÖSS sistemine göre değerlendirildiğinde; vücut işlevleri bölümünde vücut yapı ve fonksiyonları (1,86±1,47), aktivite bölümünde ise yazı yazmada (2,06±1,50) en yüksek bozukluk düzeyine sahip oldukları bulunmuştur. Sonuç olarak yaralanma ciddiyet düzeyinin yüksek olması aktiviteye geri dönüşü, katılımı ve işe geri dönüşü geciktirmiştir. DASH-T skorlarının işe geri dönüşe en fazla etki eden faktör olduğu sonucuna varılmıştır Ayrıca el ve önkol yaralanmalı hastalarda, aktiviteye geri dönüş ve katılım ile işe geri dönüş zamanı arasında pozitif bir ilişki vardır.

Forearm and hand injuries are the main cause of work-related disability. This study was planned to investigate the relationship between severity of injury, return to work, impairment, and activity participation in patients with hand and forearm injuries. Thirty patients have had forearm and hand injuries with mean age of 33±10,14 years (18-61 years) were participated to this study. İnjury severity was evaluated with Modified Hand and Forearm Injury Severity Scoring (MHISS) after surgery in patients with forearm and hand injuries taking into consideration of their injuried body parts. Patients were treated with a rehabilitation program according to their injured body parts.. Patients were evaluated with Jebsen Hand Function Test (JHFT) and Buck-Gramko scoring at 8th week. Health Related Quality of Life Short Form-36 (SF-36) were used to evaluate quality of health at 12th week after injury. Also grip strength was evaluated with dynamometer and the disability/symptom score was evaluated with Turkish version of Disabilities of the Arm, Shoulder, and Hand (DASH-T) questionnaire at 12th week of injury. The time of return to work were also recorded during the study. At the end of this study, it was found a statistically significant relation between MHISS, hand strength, time of return to work, DASH-T ve Buck-Gramko scores in patients with forearm and hand injuries (p? 0,05). It was no relation between MHISS, SF-36 and JHFT scores (p?0,05). And also, it was a relation between DASH-T and 6 subtitles of SF-36 questionnaire (physical function, physical role limitation, emotional role limitation, social function level, general health level and pain level) (p?0,05). Hastalar UFÖSS sistemine göre değerlendirildiğinde; vücut işlevleri bölümünde vücut yapı ve fonksiyonları (1,86±1,47), aktivite bölümünde ise yazı yazmada (2,06±1,50) en yüksek bozukluk düzeyine sahip oldukları bulunmuştur. It was found higher impairment level at body structure and body functions (1,86±1,47) in body functions level and writing (2,06±1,50) in activity regarding ICF framework. It was concluded that return to work, return to activity and participation is delayed in the higher score of MHİSS. DASH-T scores was the most important factor in returning to work. Also there is a positive relation between return to work, activity and participation in patients with hand and forearm injuries.