Farklı atık türlerinin “vermicomposting” yöntemiyle kompostlaştırılmasında işletme şartlarının verime etkisinin incelenmesi

Abstract

Kentlerde oluşan pazaryeri atıkları ve kentsel atıksu arıtma tesisi (AAT) çamuru sürekli olarak artmaktadır. Bu tür atıklar, düzenli depolama sahalarına gönderildiğinde hem depolama sahasını doldurmakta, hem de depolama alanı stabilitesini etkilemektedir. Bu tür atıklar açısından kompostlaştırma iyi bir seçenektir. Vermikompostlaştırma, kompostlaştırma prosesinin hızlandırılması amaçlı, solucan kullanılarak yapılan kompostlaştırma türüdür. Kentsel AAT çamuru ve parkbahçe atıklarının 1:1 oranında karıştırılması ve pazaryeri atıkları ile parkbahçe atıklarının 1:1 oranında karıştırılmasıyla oluşan iki farklı hammadde Eisenia Foetida türü solucanla kompostlaştırma işlemine tabi tutulmuştur. Kompostlaştırma verimine Bio-One ilavesinin, sızıntı suyu resirkülasyonun, olgun vermikompost ilavesinin ve havalandırma debisinin etkisini araştırma amacıyla 18 farklı deney düzeneği kurulmuştur. İşlem 60 gün sürmüştür ve başlangıçta her reaktör için 50 yetişkin solucan (Eisenia Foetida) kullanılmıştır. Proses başında, ortasında (30. gün) ve sonunda (60. gün) pH, EC, su muhtevası, TOC, TKN, C/N, OM ve sıcaklık değerleri ölçülmüştür. Çalışma neticesinde, solucan kullanılarak yapılan kompostlaştımanın klasik kompostlaştırmaya oranla organik maddenin ayrışmasında daha hızlı sonuç verdiği ve sonuç C/N oranının toprak iyileştirici malzeme olarak kullanılabilmesi için daha uygun olduğu sonucuna varılmıştır. Kullanılan iki farklı atığın solucanla kompostlaştırılmasının her iki durum için de olumlu sonuçlandığı görülmüştür. Bio-One ilavesinin prosesin hızlanmasına olumlu etkisi olduğu görülmüştür. Kompostlaştırma işleminde oluşan sızıntı suyunun bir kısmının prosese tekrar verilmesinin avantajlı bir durum olduğu görülmüştür. Olgun vermikompost ilavesinin etkili bir yöntem olduğu tespit edilmiştir. Solucanla kompostlaştırmaya dışardan hava ilavesinin küçük hacimli çalışmalardan ziyade büyük hacimli reaktörlerde kullanılmasının daha faydalı olacağı sonucuna ulaşılmıştır. Solucanların yaşama oranının (havalandırma şartları dışında) fazla olduğu görülmüştür. Sonuç ürünlerine yapılan bitki büyüme testlerinin bütün örneklerde olumlu sonuçlanması ürünlerin toprak şartlandırıcı malzeme olarak kullanılmasında herhangi bir toksik etkiye neden olmayacağı anlamına gelmektedir.

Vegetable-market solid wastes from urban areas and municipal wastewater treatment plant (MWTP) sludge have increasing continuously. These types of wastes both cause to fill the landfill quickly and affect stability of the landfill negatively. Since storage volume acquisition from landfill, composting is a good practice of solid waste removal system. Composting process is a good option related to these type of wastes. Vermicomposting is a different type of composting process that using worms for increasing the process. Fruit and vegetable wastes and sludge using vermicomposting process were taken from market areas and MWTP, respectively. Two different combination of fruit and vegetable wastes and sludge have been prepared with green yard waste. Fruit and vegetable wastes: green yard waste in 1:1 ratio (FVG), sludge: green yard waste in 1:1 ratio (SG) were used for vermicomposting experiments. The effects of additives (vermicompost) and ventilation on decomposition rate of composting were investigated of composting mixtures. Each pots includes 50 adult earthworms, Eisenia Foetida. Temperature, moisture, organic matter, pH, electrical conductivity, total carbon and total nitrogen were monitored during the composting process. In addition, worm number changes of the mixtures were determined. As a result of the study, it was concluded that vermicomposting was faster than decomposition of organic matter compared to classical composting, and the result C / N ratio was more suitable to use as soil remedial material. Vermicomposting of the two different wastes found to be suitable for both cases. It has been shown that Bio-One additions have a positive effect on the acceleration of the process. It has been found that the process of recurcilation some of the leachate formed during the composting process is an advantageous situation. It has been determined that mature vermicompost extraction is an effective method. It has been concluded that the addition of air to vermicomposting would be more beneficial in large volume reactors than small volume operations. It has been found that the rate of survival of worms (except ventilation conditions) is high. The positive results of the plant growth tests on the final products in all cases may indicate that the products will not cause any toxic effect in the use as soil conditioning material.