Milliyetçi siyasette bir fikir ve aksiyon adamı: Agâh Oktay Güner

Abstract

Bu tezde, Türk sağının uzun bir dönem önemli bir figürü Agâh Oktay Güner ele alınmıştır. Bu maksatla Güner’in siyasal bilincinin oluşmasında etkili olan ailesel, çevresel faktörler ile temasta bulunduğu kişiler değerlendirilerek milliyetçi-muhafazakâr kimliğinin oluşumu tespit edilmiştir. Kendisinin fikir dünyasının çerçevesi oluşturmuştur. Farklı partilere mensup olduğu dönemlerde geçirdiği dönüşüm ortaya konmaya çalışılmıştır. 1980 öncesi siyasette Milliyetçi Hareket Partisi’nin siyasal hayattaki konumu belirlenmiş, bu dönemde milletvekilliği ve bakanlık görevlerinde bulunan Güner’in MHP’de siyaset yaptığı yıllar araştırılmıştır. Kendisi siyaset, kültür, ekonomi ve uluslararası ilişkilerde milliyetçi fikriyatı İslam ile buluşturmayı amaçlamış, bu çizgi temel hareket noktası olmuştur. Türk siyasetinde büyük dönüşümlerin yaşanmasına neden olan 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’nin milliyetçi cenaha ve dolayısıyla bu hareket içinde yer alan Agâh Oktay Güner’e yansımaları tartışılarak değerlendirilmiştir. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’nin Türk siyasetine ve milliyetçi harekete etkileri, Güner’in parti tercihini şekillendirmiştir. Anavatan Partisi saflarından siyaset hayatına devam eden Güner’in milliyetçi-muhafazakâr kimliğindeki liberal unsurların ağırlık kazandığı söylenebilmektedir. Tezde kendisinin ANAP-DYP döneminde benimsediği düşüncelerinin ve çizgisinin 12 Eylül öncesi MHP hareketi içinde benimsediği düşüncelerden nasıl farklılaştığı, nasıl bir değişim geçirdiği hakkında genel bir kanıya varılmaya çalışılmıştır.

This thesis discusses Agâh Oktay Güner who had been an important political figure of the Turkish Right for long years. In this way, familial and social factors which affected Güner’s political consciousness are considered. Moreover, people who were in touch with Güner are evaluated in order to identify how his conservative identity has shaped. A framework provided to his world of ideas. The political transformation that Güner experienced is revealed by taking into consideration his affiliation with several different parties. The political status of MHP before 1980 is determined and Güner’s political life in this party, including his service as a deputy and minister, is investigated. Güner aimed to connect nationalist idea with Islam in areas like politics, culture, economics and international affairs, and this line of thought has been a fundamental starting point of him. The influence of the military coup in 12 September 1980 is explained and its reflections on nationalist camp and of course Agâh Oktay Güner are critically discussed. The aforementioned military coup’s influence on Turkish politics as well as nationalist actions has shaped the preferences of Güner in selecting his political party. Continuing his political life on the side of ANAP, liberal elements became dominant and nationalist-conservative elements became more and more restricted in Güner’s political identity. In this thesis, it is aimed to put forward a general view of how Güner differed from his party’s i.e. MHP’s pre-80 policy, and embraced a line that ANAP-DYP deployed.