Vadeli işlem ve opsiyon piyasalarının işleyişi ve finansal risklere türev araçlarla yaklaşım

Abstract

Dünyada yaşanan hızlı gelişmeler ve artan rekabet koşulları işletmeleri ister istemez riski ön plana çıkaran yönetim stratejileri geliştirmek zorunda bırakmıştır. Sürdürülebilir rekabet avantajı sağlamak ve bunu koruyabilmek için işletmelerin daha iyi yönetilmeleri gerekmektedir. Bunu gerçekleştirebilmek için de kurumsal yönetim giderek önem kazanmıştır. Bu nokta da kurumsal yönetim kavramı içerisinde kurumsal risk yönetimi de son derece önemli bir noktaya gelmiştir. Kurumsal yönetim, son yıllarda üzerinde oldukça durulan ve yönetim alanında en çok ilgi gören konuların başında gelmektedir. Dünya çapındaki serbestleşme, liberalleşme, özelleştirme, ticarileşme ve rekabet yapıları gibi reel sektördeki değişim ve gelişmeler ve bunların sistemi etkilemesi nedeniyle belirsizlik ve riskler artmaktadır. Kurumların başarısı büyük ölçüde onların risklerini belirleme, önleme, azaltma ve yönetme kapasitelerine bağlıdır. Kurumsal risk yönetimi bu gerekler için etkin bir yapı sunmaktadır. Ekonomide oluşan dalgalanmalar, finansal yatırımcıları, üreticileri ve elinde mal bulunduranları birtakım risklere maruz bırakmaktadır. Piyasalarda karşılaştıkları risklerden korunmak isteyen bu kişi ve kurumlar da etkin bir risk yönetimi için vadeli işlem piyasalarına yönelmekte ve risklerini minimize etmeye çalışmaktadırlar. “Vadeli işlem piyasaları” risk yönetimi ihtiyacı sonucu ortaya çıkmış piyasalardır. Vadeli işlem piyasaları, gelişmiş uluslararası piyasalara entegrasyonda önemli işlevlere sahip piyasalardır. Vadeli işlem piyasaları, gelecekte belirli bir tarihte teslimatı veya nakit uzlaşması yapılmak üzere herhangi bir malın veya finansal aracın, alım satımının bugünden yapıldığı piyasalardır. Sözleşme konusu varlığın fiyatı bugünden belirlenmekte ve sabitlenmektedir. Vadeli işlem sözleşmeleri de forward, futures, opsiyon ve swap sözleşme türlerinden oluşmaktadır. Bu çalışmada, yapılan araştırma kapsamında futures sözleşmelerin kullanım düzeyleri ve yatırımcıların bu sözleşmeler olan tepkileri incelenmiştir. Vadeli işlem ve opsiyon borsasının, etkin ve başarılı bir risk yönetim platformu oluşturmak suretiyle kurumların ve kişilerin risk yönetim ihtiyacını karşılamak ve ekonominin daha sağlıklı işlemesini sağlamak şeklinde stratejik ve iktisadi fonksiyonları vardır. Günümüzde vadeli işlem ve opsiyon borsasında, döviz, endeks, faiz, emtia ve altın vadeli işlem sözleşmeleri temel yatırım araçlarını oluşturmaktadır.

Quick developments in the world and increasing competitive situations have made firms inevitably develop strategies that pay attention to the risk. And firms have been in a situation that they have to be managed good to ensure a competitive continues advantage. In this case corporate governance has become very important. At this point risk management in the corporate governance has become in a very important point, too. In recent years, corporate governance has become a pretty dwelled upon subject and one of the most popular methods in the management area. Development an changes in the real sector such as deregulation, liberalization, privatization and commercialization, and competitive structure, uncertainties, risks are increasing and driving due to this developments and changes since these affected the system. The success of an enterprise depends upon its capacity to anticipate, avoid, accept, mitigate and exploit risks. Their survival strongly depends on their ability of managing whole corporate risks. Implementation of enterprise risk management can offer an efficient business framework for these requirements. Fluctuations which occur in economy put financial investors, manufacturers and commodity owners at several risks. These individuals and institutions, which want to protect themselves from the risks in the markets, tend towards derivatives markets and try to minimize their risks for an effective risk management. Futures Markets are the ones which have emerged as a result of the need for risk management. Futures Markets are those which have significant functions in the integration with the developed international markets. Derivatives markets are the markets that the purchase and sale of any commodity or financial instrument is made from today in order to make its delivery or cash settlement at a specific time in the future. The price of asset which is a subject to the contract is determined and stabilized from today. Derivatives contracts consist of forward, futures, options and swaps. In this study, within this investigation degree of using future contracts and business’s opinions about these contracts was analyzed. Futures Markets has strategic and economic responsibilities in terms of establishing an efficient and successful risk management platform in order to meet the needs of investors and to maintain a robust economic system. Today currency futures, equity index futures, interest rate futures, commodity futures, gold futures contracts are main investment products in Futures Markets.