Reşit Şekür’ün şiirleri üzerine bir dil incelemesi (giriş-inceleme-metin-sözlük)

Abstract

Bu çalışmada, Başkurt yazarı Reşit Şekür’ün ?üm?r Kö?ö adlı eserinin dil incelemesi yapılmıştır. Çalışmamızın giriş bölümünde Başkurtlar, Başkurdistan ve Başkurt Edebiyatının, 20. yy’dan öncesi ve 20.yy’ı hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızın birinci bölümünde Reşit Şekür’ün hayatı, edebi kişiliği ve eserlerine değinilmiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde eserin dil incelemesi yapılmıştır. Çalışmamızın üçüncü bölümünü eserin transkripsiyonu ve Türkiye Türkçesine aktarımı oluşturmaktadır. Bu bölümde çalıştığımız eseri fonolojik ve morfolojik yönden inceleyerek eser içinde yer alan kelime ve cümlelerden örnekler verilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızın son bölümü dördüncü bölümünde ise eserde geçen kelimelerin anlamları verilmeye çalışılmış ve sözlük oluşturulmuştur. Daha sonrasında ise sonuç ve değerlendirme yapılarak çalışmamız özetlenmiştir. Son olarak kaynakça bölümü ile çalışmamız tamamlanmıştır. Reşit Şekür’ün “?üm?r Kö?ö” adlı eseri, şiirlerin yanı sıra türküler, rivayetler ve manzum hikâyeleri de içinde barındırmaktadır. Reşit Şekür, ayrıca yer adları uzmanı olduğu için bu eserinde mesleki uzmanlığını açık bir şekilde yansıttığı görülmektedir.

In this study, the language analysis of ?üm?r Kö?ö, a work by Reşit Şekür as a Bashkir writer, was made. In the introduction part of our study, information about Bashkirs, Bashkortostan and Bashkir literature before and 20th century was provided. The second part of the study consists of the language investigation of the work. In the third part of the study, transcription of the work was made and transferred to Turkey Turkish. In this chapter, we tried to give examples of the words and sentences in the work by examining them phonologically and morphologically. In the last part of our study, in the fourth section, the meanings of the words mentioned in the work were given and a dictionary was created. Next, the study was overall summarized by making evaluations. Finally, the study was finalized with the bibliography section. Reşit Şekür's work of “?üm?r Kö?ö” contains poems, folk songs, narratives and poetry stories. It is seen that Resit Sekur clearly reflects his professional expertise in this work since he was an expert on toponomy.