Kanser yalnızlık ölçeği ve kansere ilişkin negatif sosyal beklentiler ölçeğinin türkçe geçerlilik ve güvenilirliği

Abstract

Çalışmanın amacı, kansere bağlı yalnızlığın değerlendirilmesi ve kanserli hastaların olumsuz sosyal beklentilerinin belirlenmesiamacıyla geliştirilen Kanser Yalnızlık Ölçeği ve Kansere İlişkin Negatif Sosyal Beklentiler Ölçeğinin, kanser hastaları için geçerli ve güvenilir araçlar olup olmadığını incelemek ve Türk toplumuna kazandırmaktır. Araştırmanın evrenini Pamukkale Üniversitesi Onkoloji Polikliniğine kayıtlı olankanserli hastalar oluşturmuştur.Çalışmanın verileri, 18 yaş üzerinde 2016-2017 yılları arasında polikliniğe kayıtlı olan, iletişim engeli olmayan ve çalışmaya katılmayı gönüllü kabul eden toplam 300 kanser hastasından araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Verilerin toplanmasında, Hastaları Tanıtıcı Bilgi Formu, Kanser Yalnızlık Ölçeği ve Kansere İlişkin Negatif Sosyal Beklentiler Ölçeği ile eş zaman geçerliliğini yapmak için Genel Yalnızlık Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeklerin geçerliğini değerlendirmede dil geçerliği, kapsam geçerliği ve yapı geçerliği yöntemleri, güvenirliğini değerlendirilmede Cronbach alfa katsayısı, iki yarı güvenilirliği ve eşdeğer form güvenirliği yöntemleri kullanılmıştır. Kanser Yalnızlık ölçeğinin ortalaması 18.28±5.2 Cronbach Alfa katsayısı 0.88 Spearman-Brown korelasyon değeri, r=0.78 bulunmuştur. Kansere İlişkin Negatif Sosyal Beklentiler Ölçeğinin ise ortalaması 19.5±5.9 Cronbach Alfa değeri 0.82 Spearman-Brown korelasyon değeri, r=0.86 saptanmıştır (p<0.001). Doğrulayıcı Faktör analizinde her iki ölçeğin uyum indeksleri kabul edilebilir değerlerde belirlenmiştir.Kanser yalnızlık ölçeği uyum indeksleri: CFI 0.98, GFI 0.96, X^2/SD 2.99. Kansere ilişkin negatif sosyal beklentiler ölçeği uyum indeksleri: CFI 1.00, GFI 1.00, X^2/SD 1.33 olarak belirlenmiştir. Her iki ölçeğin tek faktörlü yapıları ile Türk toplumu için geçerliliği ve güvenilirliğinin yüksek araçlar olduğu ve kanser hastalarında kullanılabileceği ortaya konulmuştur. Ölçeklerin klinik ve alan uygulamalarında kullanımı, kanser hastalarının yalnızlığının ve sosyal beklentilerinin tanımlaması, tedavi ve bakımlarına olan katkıyı artacağından önerilmektedir.

The aim of the study is to examine whether the Cancer Loneliness Scale and Negative Social Expectation Scale developed to evaluate cancer-associated loneliness and determine negative social expectations of cancer patients, are valid and reliable tools for cancer patients and bring them to Turkish society.The population of the study consisted of cancer patients registered in Pamukkale University Oncology Polyclinic. The data of the study were collected from 300 cancer patients over the age of 18, registered to the polyclinic between the years 2016-2017, having no communication obstacle and agreeing to participate in the study as a volunteer by means of face to face interview technique by the researcher. In the data collection, Patient Information Form, Cancer Loneliness Scale and Cancer-related Negative Social Expectations Scale and the General Loneliness Scale were used to perform validity simultaneously. Language validity, scope validity and structure validity methods were used to evaluate the validity of the scales; Cronbach alpha coefficient, split-half reliability and equivalent form reliability methods were used to evaluate the reliability.The mean of the Cancer Loneliness scale was found to be 18.28±5.2, Cronbach alpha coefficient as 0.88, Spearman-Brown correlation value as r=0.78. As for the Negative Social Expectations Scale, the average was found as 19.5±5.9, Cronbach alpha value as 0.82, Spearman-Brown correlation value as r=0.86 (p<0.001). In the Confirmatory Factor Analysis both scales’ fit indices were determined as acceptable values. Cancer loneliness scale acceptable values: CFI 0.98, GFI 0.96, X^2/SD 2.99 Cancer-related Negative Social Expectations Scale acceptable values: CFI 1.00, GFI 1.00, X^2/SD 1.33 .It has been revealed that both scales are highly valid and reliable tools for the Turkish society and can be used in cancer patients. The use of the scales in clinical and field applications and defining the loneliness and social expectations of the cancer patients are suggested since it increases the contribution to their treatment and care.