Faiz oranları, bist-100 endeksi ve bist sektör endeksleri arasındaki ilişki

Abstract

Yaygın yatırım araçlarından biri olan hisse senetleri ve bu hisse senetlerinin toplulaştırılmış değerlerini veren endeksler yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyen etmenlerdendir. BIST100 endeksi ülkemizde varlık piyasasının gidişatını gösterirken, borsa sektör endekslerinin seyri başta endekslerin bünyesinde bulunan şirketlerin kârlılığı ve istikrarlılığı hakkında bilgi verirken söz konusu sektörün gidişatı hakkında da ipuçları vermektedir. Faiz oranlarının, sektör endekslerine olan etkisi bünyesinde bulundurduğu payların da para politikasına olan hassasiyetini temsil etmektedir. Bu sektörlere yatırım yapmak isteyenlerin faiz oranlarını göz önünde bulundurduğu, yatırım kararlarında ve varlık taleplerinde bu oranların etkisinin olduğu anlamına gelmektedir. Şirketlerin sermaye ihtiyaçlarını gidermek için önemli araçlardan biri ise hisse senetleridir. Faiz oranından kaynaklanan hisse senedi talebindeki olası bir düşüş şirketlerin sermaye ihtiyaçlarının giderilememesine neden olmaktadır. Bu durum şirketlerin karlılığını ve gücünü etkilerken, sektörlerin gidişatları reel ekonomi açısından önemli bir durumdur. Bu çalışmada BIST100 ve BIST Sektör Endeksleri ile faiz oranı arasındaki ilişki Mayıs 2010 ve Nisan 2018 dönemleri arasındaki ilişki eş bütünleşme ve nedensellik testleri ile analiz edilmeye çalışılmıştır. Bulgularımızda faiz oranının Banka, Bilişim, Elektrik, İletişim ve Mali Sektör Endeksleri üzerinde negatif bir etki yarattığı sonucuna varılırken, Bankacılık, Mali ve Bilişim Sektör Endekslerinden faiz oranına doğru bir nedensellik ilişkisi saptanmıştır.

Equities which are one of the common investment instruments and the aggregates that give the aggregated values of these stocks are the factors affecting the investment decisions of the investors. While BIST100 index shows the course of the asset market in our country, the course of the stock market indices gives information about the profitability and stability of the companies within the indices and gives some clues about the course of the sector in question. The share of interest rates within the sector indices represents the sensitivity of monetary policy stance. It means that those who want to invest in these sectors take interest rates into consideration, and that these rates have an effect on investment decisions and asset demands. One of the important tools to meet the capital needs of companies is their shares. A possible decrease in the demand for interest on the interest rate causes the capital needs of the companies not to be eliminated. In this study, the relationship between the BIST100 and BIST Sector indices and the interest rate was analyzed in the relationship between the periods of May 2010 and April 2018 by means of co-integration and causality tests. In our findings, it was concluded that the interest rate had a negative effect on the Bank, IT, Electricity, Communication and Financial Indices. A causality relationship was determined from the Banking, Financial and Informatics Sector Indices to interest rate.