İkinci yeni şiirinde adların sıfat alma potansiyellerinin işletim değeri ve özellikleri

Abstract

Çalışmada Türkçe’nin sınırsız anlam zenginliğini şiirlerine ustaca yansıtan İkinci Yeni şiiri dilbilimsel açıdan ele alınmıştır. İkinci Yeni şairlerinden Cemal Süreya, Turgut Uyar, Edip Cansever, Tevfik Akdağ ve Ece Ayhan’ın şiir kitapları örneklem olarak incelenmiştir. 48 şiir kitabından tespit edilen 24.644 sıfat işletimi, çalışmanın ana malzemesini oluşturmaktadır. Giriş, Adlar, Sıfatlar, Sonuç bölümlerinden oluşan bu çalışmanın giriş bölümünde, tezin temel dayanağı olan dilbilim ve anlambilimden kısaca bahsedildikten sonra İkinci Yeni şiiri ve şairleri ana hatlarıyla ele alınmıştır. Ayrıca çalışmanın yöntem kısmına da ayrıntılı bir şekilde yer verilmiştir. Adlar bölümünde, adlar malzemeden yola çıkılarak oluşturulan 42 ana başlık altında incelenmiştir. Sıfatlar bölümünde de sıfatlar yine malzemeden yola çıkılarak oluşturulan 43 ana başlık altında incelenmiştir. Her iki bölümde de bir tasnif denemesi yapılmıştır. Yapılan bu tasniflerde ana ölçüt, çalışılan eserlerin bağlamı olmuştur. Öncelikle bağımsız adlandırma dünyası sonra da eser içindeki kullanım çalışmanın ana hareket noktasıdır. Sonuç bölümünde ise tek tek ele alınan adlar ve sıfatlar, niteliksel veriler ile değerlendirilmiştir. İkinci Yeni şiirinin belirlenen beş şairinin eserleri etrafındaki kavram alanlarının zenginliği ortaya koyulmaya çalışılmıştır.

In this work, İkinci Yeni poem, which skillfully reflects the infinite richness of meaning of Turkish into their poems, is discussed from a linguistics perspective. The poem books of Cemal Süreya, Turgut Uyar, Edip Cansever, Tevfik Akdağ and Ece Ayhan, who were the İkinci Yeni poets, were analyzed as a sample. The 24,644 adjective operations identified from 48 poem books constitute the main material of the study. In the introduction part of this study, which consists of Introduction, Nouns, Adjectives, Conclusion, after briefly mentioning the linguistics and semantics, which are the main basis of the thesis, the İkinci Yeni poem and poets are discussed. In addition, the method part of the study is given in detail. In the names section, the names were examined under 42 main headings, which were formed from the material. In the adjectives section, the adjectives were also examined under 43 main headings, which were formed from the material. In both chapters, a classification experiment was conducted. The main criterion in these classifications was the context of the works studied. Firstly the world of independent naming and then the use within the work is the main starting point of the study.In the conclusion part, the names and adjectives discussed individually are evaluated with qualitative data. The richness of the concept areas around the works of the five poets identified in the İkinci Yeni poem was tried to be revealed.