İstinat yapılarının depreme dayanıklı tasarımı

Abstract

Zeminlerin tutulması probleminin geoteknik mühendisliğinde en eski konulardan olduğu bilinmektedir. İstinat yapıları eğimli arazilerde, binaların bodrum duvarlarını, derin kazıların yan duvarlarını tutmak ve köprü kenar ayakları teşkil etmek gibi önemli amaçlarla kullanılmaktadır. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, 18 Mart 2018 tarihli 30364 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Bu yönetmeliğin 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe girmesiyle 2007 tarihli Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kalkmıştır. Yeni yönetmelikle AFAD tarafından hazırlanan Türkiye Deprem Tehlikesi Haritası da hesaplara girmiştir. Ülkemizde depreme dayanıklı yapı tasarımında geçerli olan yeni yönetmeliğin eski yönetmelikten ve diğer ülke yönetmeliklerinden farklarının ve yeni eklenen hususların irdelenmesi gerektiği açıktır. Bu tezde, eski ve yeni deprem yönetmeliği ile elde edilen aktif dinamik itki değerlerinin karşılaştırması yapılmıştır. Sonuçlarda elde edilen dinamik itkilerin, statik itkiler yanında göz ardı edilemeyecek değerlere ulaştığı, bazı durumlarda statik itkilerden daha büyük değerlere ulaştığı görülmüştür. Yeni yönetmelik ile elde edilen dinamik itki değerleri eski yönetmeliğe göre genel olarak yüksek değerlerdedir. Yerel zemin sınıflarının hesaplara dâhil olmasının etkisi de elde edilen dinamik itki değerlerini önemli seviyelerde etkilemiştir. Yapılan çalışmanın istinat duvarlarının ve dayanma yapılarının tasarımıyla ilgilenen geoteknik mühendislerinin çalışmalarına ışık tutması amaçlanmaktadır.

The problem of holding slopes is one the oldest issues of geotechnical engineering. Retaining structures are used on sloping lands for important purposes such as forming bridge abutment and holding basement walls of buildings and side walls of deep excavations. Turkish Earthquake Code for Buildings was published on Official Gazette of TR, No. 30364 on March 18th, 2018. With the enactment of this regulation on January 1st 2019, the Regulation on Buildings to be Constructed in Earthquake Zones 2007was repealed. Earthquake Hazard Map of Turkey prepared by AFAD has entered into the account with the new regulation. The differences of the new regulation which is valid in earthquake resistant structure design in our country from the previous regulation and the regulations in other countries and the newly added issues should be examined. In this thesis, the comparison of the dynamic impulse values with the previous and new earthquake regulations is made. The results showed that the dynamic impulses reached to the values that cannot be ignored besides the static impulses and in some cases it reached to greater values than the static impulses. The dynamic impulse values obtained by the new regulation are generally higher than the previous regulation. The effect of the inclusion of the local soil classes in the analyzes has also significantly affected the dynamic impulse values obtained. The aim of the study is to shed light on the work of geotechnical engineers who are interested in the design of retaining walls and structures.