Yoksulluk ve ekonomik göstergeler arasındaki ilişki: Mena bölgesi analizi

Abstract

MENA (Orta Doğu ve Kuzey Afrika), bir taraftan çok çeşitli doğal kaynaklara ve ortak bir mirasa diğer taraftan ise farklı ekonomik yapılara ve gelişmişlik düzeylerine sahip olan ülkelerin yer aldığı bir bölgedir. Bölgede; gelir eşitsizliği ve cinsiyet ayrımcılığında sürekli bir artış gözlenmektedir. Finansal ekonomik kriz ve siyasi kargaşa, ülkelerin kırılganlığını artırarak, yoksulluğu ve gelir eşitsizliklerini derinleştirerek bölgedeki sosyal koruma mekanizmaları üzerinde baskı oluşturmaktadır. Bu kapsamda, çalışmanın amacı ülkelerde toplumsal ve bireysel refahın sağlanmasını, kalkınma ve büyümeyi engelleyen önemli bir faktör olan yoksulluk olgusunun hangi faktörlerden etkilendiğini ortaya koymaktır. Panel veri modelinin kullanıldığı çalışmada 1990-2013 dönemi, 8 MENA ülkesi (Cezayir, Mısır, İran, Irak, Fas, Suriye, Tunus, Yemen) ve Türkiye için yoksulluğu belirleyen sosyo-ekonomik, coğrafi ve cinsiyet eşitsizliği göstergeleri ele alınmıştır. Analiz sonuçlarına göre, kalkınma, kişi başına düşen gelir, kadının işgücüne katılımı, eğitime katılım, kentleşme, sanayileşme ve ihracat değişkenlerindeki artışlar ülkelerin yoksulluk oranlarını azaltmaktadır.