DBYBHY ve TBDY ile uyumlu gerçek ivme kaydı setleri kullanılarak elde edilen maksimum ötelenme taleplerinin karşılaştırılması

Abstract

In performance based design approach, displacement based response parameters such as maximum displacement, maximum drift, maximum ductility demands etc. have been used for seismic design and/or performance assessment of the building type of structures. In order to estimate these parameters, nonlinear time history analysis is the most appropriate method. In this study, it is aimed to statistically evaluate and compare the maximum drift demands obtained by nonlinear time history analysis using real ground motion record sets compatible with current Turkish Earthquake Code (DBYBHY) and Turkish Building Earthquake Code (TBDY). For this purpose, nonlinear time history analyses of single degree of freedom systems with different period, lateral strength ratio and hysteresis model have been performed. For the analyses, real ground motion record sets compatible with the soil classes defined in DBYBHY and TBDY are used. Using ground motion records in the record sets, maximum displacement demands of the single degree of freedom systems are calculated via nonlinear time history analysis. Then, the mean and standard deviation of the maximum displacement demands are calculated for each ground motion record sets. Comparing the mean and the standard deviation values calculated for the record sets, the effect of the new regulations in TBDY is evaluated. According to the results, the mean of the maximum displacement demands calculated for different record sets compatible with the same soil class can vary. In addition the dispersion of maximum displacement demands around the mean is high. These results are valid for both DBYBHY and TBDY compatible record sets. Results also show that the changes in the definitions of the design acceleration spectrum in TBDY cause the difference between the mean displacement demands obtained by DBYBHY and TBDY compatible ground motion record sets for the same location and local soil properties.

Performansa dayalı tasarım yaklaşımında performans değerlendirmesi ve/veya tasarım için hedef olarak maksimum ötelenme, maksimum göreli kat ötelenmesi, maksimum süneklik talebi gibi kavramlar da kullanılmaktadır. Bu taleplerin hesabı için kullanılabilecek en doğru yöntem, yapıların zaman tanım alanında doğrusal olmayan analizidir. Bu çalışmada, şu anda yürürlükte olan Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik (DBYBHY) ve yakın zamanda yürürlüğe girmesi beklenen Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY) ile uyumlu gerçek ivme setleri kullanılarak yapılacak zaman tanım alanında doğrusal olmayan analiz ile elde edilen maksimum ötelenme taleplerinin istatistiksel olarak değerlendirilmesi ve birbiri ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, farklı periyot, yatay dayanım oranı ve çevrimsel davranış modeline sahip tek serbestlik dereceli sistemlerin doğrusal olmayan analizleri gerçekleştirilmiştir. Analizler için, DBYBHY ve TBDY’de tanımlanmış zemin sınıfları ile uyumlu gerçek ivme setleri kullanılmıştır. İvme setlerinde yer alan ivme kayıtları kullanılarak, tek serbestlik dereceli sistemlerin zaman tanım alanında doğrusal olmayan analizleri ile maksimum ötelenme talepleri elde edilmiştir. Daha sonra, her bir set için maksimum ötelenme taleplerinin ortalaması ve standart sapması hesaplanmıştır. DBYBHY ve TBDY ile uyumlu ivme setleri için ayrı ayrı hesaplanan bu istatistiksel veriler karşılaştırılarak, TBDY’de zaman tanım alanında analiz ile ilgili olarak ifade edilen hususların etkisi değerlendirilmiştir. Analiz sonuçları, hem DBYBHY hem de TBDY için geçerli olmak üzere, aynı zemin sınıfı ile uyumlu farklı setler için hesaplanan ortalama ötelenme taleplerinin farklılık gösterebileceğini, ivme kayıtlarından elde edilen ötelenme taleplerinin sete ait ortalama ötelenme talebi etrafındaki saçılımının yüksek olduğunu göstermiştir. TBDY’de zemin sınıfları için tanımlanan tasarım ivme spektrumu tanımında yapılan değişikliklerin, aynı konum ve zeminde bulunduğu kabul edilen tek serbestlik dereceli sistemler için DBYBHY ve TBDY ile uyumlu setlerden elde edilen ötelenme taleplerin farklılık göstermesine sebep olduğu belirlenmiştir.