Attouda (Hisar) antik kenti

Abstract

Denizli ili, Sarayköy ilçesi, Hisar mahallesinde bulunan Attouda antik kenti, iki bölge arasındaki geçiş noktasına kurulmuştur. Kentin yapıları ile ilgili olarak cami bahçesi ve mahalle meydanları ile evlerin önlerinde pek çok mimari eleman bulunmaktadır. Bu makalede, Arkeolojik kalıntılar ve yazılı kaynaklara göre, Attouda hakkında yapılan çalışmaların ve mimari elemanların genel bir değerlendirmesi yer almaktadır. Bulunduğu bölge içinde önemli bir konuma sahip olan bu kent, MÖ II. yüzyılda Pergamonlular zamanında, adı değiştirilerek ön plana çıkarılmıştır. Attoudalılar Hellenistik Dönem’de yakaladıkları bu şansı, antikçağ boyunca hep korumuş ve devamlı gelişme göstermiştir. Buraya yaygın olarak mermerin getirilip yapılar inşa edilmesi, buluntulara göre MS I. yüzyıldan itibaren başlamış ve özellikle MS II. yüzyılda artmıştır. Attouda’da tespit edilenler, bir dağ kenti için oldukça ileridir. Antikçağda Salbakos Dağı üzerinde bu çevrede bulunan küçük yerleşimlerin dini, ekonomik ve siyasi anlamda toplandığı yer burası olmalıdır. Bu nedenle böl-genin ticari merkezinin de burası olduğu açıktır. Böy-lelikle insanlar buradaki pazarlarda toplanmış ve hem getirdikleri ürünü satmışlar hem de buradan gerekli olan ihtiyaçlarını satın alarak gitmişlerdir. Bu hareketlilik, bu çevre için ulaşımı kolay Attouda’ya, ticaret merkezi ol-ma imkanı sağlamış ve ciddi anlamda ekonomik zengin-lik kazandırmıştır. Bulunduğu yer nedeniyle büyük ta-rım alanları olmadığından, burada hayvancılığa ağırlık verilmiştir. Bu bir anlamda dağ kentlerinin bir kaderi olmakla birlikte, çoğu yerleşim bunu Attouda örneğinde olduğu şekilde avantaja dönüştürememiştir. Bu ticari hareketliliğin burada son zamanlara kadar devam ettiği anlaşılmaktadır.