Farklı besiyeri ortamlarında şelat ajanlarının kullanımıyla aspergillus flavus gelişimi ve aflatoksin üretiminin önlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, aflatoksin üreticisi Aspergillus flavus (MAM-200682) küfünün gelişimi ve toksin üretmesi için ihtiyaç duyduğu mineral maddeler Czapek-dox agar (CZA) besiyeri temel alınarak, modifiye edilmiş besiyeri ortamlarında tespit edilmiştir. Bu tespitten sonra, farklı besiyerlerinde, sitrik asit, fitik asit ve etilendiamin tetraasetik asit (EDTA) ?elat ajanlarının küf gelişimini ve toksin oluşumunu önlemedeki etkinliği ortaya konmuştur. Ayrıca, CZA, Potato dextrose agar (PDA) ve kuru incirden hazırlanan besiyerinde küf gelişimi ve üretilen toksin miktarı belirlenmiştir. Yapılan çalışmalarda, sodyum nitrat içermeyen CZA besiyerinde inkübasyon süresi boyunca küf gelişimi gözlenmemiştir (p<0.05). Besiyeri bileşimden diğer bileşiklerin (magnezyum sülfat, demir (III) sülfat, potasyum klorür ve potasyum fosfat) çıkarılması durumunda küfün, kontrol grubu besiyeri ile aynı düzeyde gelişim gösterdiği tespit edilmiştir (p>0.05). Ancak, besiyerinden magnezyum sülfat ve demir (III) sülfat bileşiklerinin çıkarılması aflatoksin üretimini artırmıştır. A. flavus?un en hızlı kuru incirden hazırlanan besiyerinde geliştiği, en fazla PDA besiyerinde aflatoksin ürettiği belirlenmiştir. Çalışmamızda kullanılan tüm besiyerlerinde, EDTA?nın küf gelişimini inhibe etmede diğer ?elat ajanlarından daha etkili olduğu tespit edilmiştir. EDTA, küfün aflatoksin üretimini önlemede de etkili bulunmuştur. Bu ajanın 1.75 mM?lık konsantrasyonunun PDA ve kuru incirden hazırlanan besiyerinde aflatoksin üretimini %90?ın üzerinde azalttığı belirlenmiştir (p<0.05). Sitrik asit ve fitik asit küf gelişimini sadece PDA besiyerinde inhibe ederken, fitik asitin CZA ve PDA besiyerinde aflatoksin üretimini azaltmada kısmen etkili olduğu, sitrik asitin ise önemli bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir (p>0.05). Kuru incirden hazırlanan besiyerinde tüm ?elat ajanları aflatoksin üretimini %90?ın üzerinde azaltmıştır. Bu bulgular; ?elat ajanı uygulamasının, kuru incirlerde sıkça yaşanan aflatoksin kontaminasyonu probleminin çözümünde umut verici sonuçlar ortaya koyabileceğinin göstergesidir.

In this study, minerals required for the growth and toxin production of Aspergillus flavus were determined in modified media based on Czapek-dox agar (CZA). After this determination, the effectiveness of citric acid, phytic acid and ethylenediamine tetraacetic acid (EDTA) chelating agents in preventing the mold growth and toxin formation was detected in different media. Additionally, the mold growth and amount of toxin produced were determined in CZA, Potato dextrose agar (PDA) and dried-fig extract agar. The present study revealed that mold growth was not observed in CZA without sodium nitrate during incubation period (p<0.05). The removal of other components (magnesium sulfate, iron (III) sulfate, potassium chloride, potassium phosphate) from the medium did not affect the growth of mold (p>0.05). However, the removal of magnesium sulfate and iron (III) sulfate compounds increased aflatoxin production. A. flavus grew faster on dried-fig extract agar and the amount of toxin produced was higher in PDA among all the media tested. In all media used in this study, EDTA was found to be more effective than the other chelating agents in preventing the growth of mold. EDTA was also effective in preventing the production of aflatoxin. It was determined that 1.75 mM EDTA reduced aflatoxin production over 90% in PDA and dried-fig extract agar (p<0.05). Citric acid and phytic acid inhibited the growth of mold only in PDA medium. Phytic acid was partially effective in reducing aflatoxin production in CZA and PDA media, whereas citric acid was found to have no significant effect (p>0.05). All chelating agents reduced aflatoxin production over 90% in dried-fig extract agar. These finding demonstrate that the application of chelating agents could give promising results for solving aflatoxin contamination problem.