Feminizm ve anti-feminizm bağlamında karşılaştırmalı bir perspektifte kadının siyasal temsili ve konumu

Abstract

Bu çalışmada, feminizm, anti-feminizm, kadın liderliği, domestik ideoloji, double bind effect, kadın haklarının gelişimi ve ulus devletleşme süreci ile milliyetçilik kavramları arasında birtakım ilişkiler bulunduğu sonucuna ulaşılmış ve buradan hareketle, ortaya çıkan bu ilişkileri incelemek hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, ulus devletleşme süreçleri esnasında, belli noktada benzerlikler ve farklılıklar içeren İskoçya ve Türkiye örnekleri üzerinden karşılaştırmalı bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Literatür incelemeleri sonucunda İskoçya’nın kendi ulusal parlamentosunun kurulumu aşamasında, kadınların aktif olarak rol aldığı ve bu sebeple de kadınların etkili bir katılım sağlayabildiği ve Türkiye’de de TBMM kurulduktan sonra, kadınların siyasi faaliyetler yürütme konusunda istekli göründükleri bilgilerine ulaşılmıştır. Özellikle savaş gibi dönemlerde kadınlar ve erkeklerin, cinsiyetleri önemsemeksizin bir dayanışma içinde oldukları anlaşılmıştır. Ancak parlamento kurulduktan sonra Türk kadınları özel alandaki sessizliklerine geri dönmüşlerdir. İskoçya’da ise parlamentonun kuruluş aşamasında aktif olarak rol alan kadınların sonrasında da etkili varlıklarını sürdürdükleri bilinmektedir. Bunun kadının etkili siyasal katılımı incelenirken, İskoçya ve Türkiye arasındaki önemli farklılıklardan biri olduğu düşünülmüştür. Ulus devletleşme aşamasında, benzer süreçlerden geçilmiş olsa da kadının siyasi katılımı ve feminist düşünüş açısından iki ülke arasında belirgin farklılıkların olduğu göze çarpmıştır ve bu da kadın liderliği ve kadın katılımında başka ne gibi farklılıkların söz konusu olabileceğini araştırmaya yöneltmiştir. İskoçya ve Türkiye kıyaslanarak yapılmış olan çalışmanın sonucunda, “ülkemizde toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin önüne geçmek ve kadını karar alma mekanizmalarında oldukça etkin hale getirebilmek için ne gibi önlemler alınmalı ve düzenlemeler yapılmalıdır?” sorusunun yanıtı aranmıştır. Özellikle kadın çalışmalarında kadınların doğrudan kendi deneyimlerini paylaştıkları araştırmaların çok daha değerli olduğu görülmüştür. Bu sebeple de çalışma hazırlanırken, kadınların kendi kişisel deneyimleri üzerinden bir sonuç çıkarma gayesi güdülmüştür. Araştırmada, derinlemesine mülakat tekniği kullanılarak İskoçya 5. Parlamentosu ve Westminster Parlamentosu’ndan toplam kırk bir Kadın Milletvekili ve Türkiye Cumhuriyeti 24. Meclisinden seçilmiş altmış beş Kadın Milletvekili ile mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Nicel veriler içeren bu araştırma için nicel araştırma yöntemi tercih edilmiştir.

This study aims to find out the relation between feminism, anti-feminism, women's leadership, domestic ideology, double bind effect, development of women's rights and the processes and ideologies of nationalism. In order to establish similarities and differences in the processes of national state and their implication for gender, a comparative study was carried out on samples from Scotland and Turkey. The study finds that in the course of the establishment of the Scottish parliament women’s participation was aided by the active and empowered involvement of women at a variety of levels. This is in partial contrast to the establishment of the parliament in Turkey. Although in such times of crisis as war, it can be seen that men and women are in solidarity regardless of gender, after the parliament was established women returned to their private, domestic sphere. In Scotland, the evidence shows that women who are actively involved in the establishment phase of parliament sustain their effective involvement afterwards. Therefore, when reviewing the effective political participation of women, it is considered to be one of the major differences between Scotland and Turkey. In the nation-state phase, although it is passed through similar processes, women's political participation and in terms of feminist thought, there are distinct differences between the two countries. And this has sought and directed the answer to the question of what other differences might be the subject of women's leadership and women's participation. As a result of the comparison between Scotland and Turkey made in this study, "What measures should be taken and regulated in order to prevent gender inequality in our country and make women highly effective in decision-making mechanisms?" was searched. Research in women’s studies has suggested that experiences that women share between themselves are accorded greater value. For this reason, it is desirable to draw conclusions from women's own personal experiences. In the study by using the technique of in depth interviews from 5th Holyrood Parliament and the Westminster Parliament a total of forty-one women and tfrom he Republic of Turkey 24th Parliament elected sixtyfive of women deputies. A mixed method was preferred for this study, which included both qualitative and quantitative data.