Tarık Buğra'nın öykülerindeki niteleme sıfatları

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye Türkçesindeki niteleme sıfatları kapsamında Tarık Buğra'nın ?Yarın Diye Bir Şey Yoktur? başlıklı eserindeki öykülerde geçen niteleme sıfatlarını incelemektir. Sıfatlar, adların önüne getirilen, adlarla anlatılan nesnelerin, olayların, durumların özelliklerini anlatan sözcüklerdir. Niteleme sıfatları hakkındaki bu araştırma, Türk edebiyatının önemli yazarlarından Tarık Buğra'nın ?Yarın Diye Bir Şey Yoktur? başlıklı eserindeki 34 öykünün tamamı taranarak yapılmıştır. Öykülerde geçen 2254 cümle ve bu cümlelerde geçen 2707 niteleme sıfatı üzerinde çalışılmıştır. Niteleme sıfatları, kullanımları esas alınarak anlamsal, kullanımsal ve yapısal olmak üzere üç temel başlık altında incelenmiştir. Anlamsal incelemede 99 değişik tür tespit edilmiştir. Kullanımsal incelemede niteleme sıfatlarının gerçek anlamda kullanılıp kullanılmadığı belirlenmiştir. Yapısal incelemede ise niteleme sıfatlarının basit ve birleşik oluşu ile aldıkları yapım ekleri tespit edilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde yapılan inceleme verilmiş, ikinci bölümde istatistikler ve değerlendirmeler yer almıştır.

The aim of this study is to examine the descriptive adjectives used in the stories in the book titled ?Yarın Diye Bir Şey Yoktur? by Tarık Buğra within the Turkey Turkish descriptive adjectives framework. Adjectives are the words which are followed by the names that are referring the objects, events or circumstances qualified by the adjectives. Since the creatures have many common and at the same time different properties, there exist many adjectives descripting them. Besides, that the creatures possess a plenty of peculiar properties increases further the number of descriptive adjectives. The research on the descriptive adjectives is conducted by investigating all 34 stories in the novel titled ?Yarın Diye Bir Şey Yoktur? by Tarık Buğra who is one of the most important figures in the Turkish literary. In this thesis, 2707 descriptive adjectives in 2254 sentences in the stories have been studied. Based on the usages of the descriptive adjectives, they have been been examined under three categories as semantic, functional and structural. In the semantic category, there exist nearly 99 different types of descriptive adjectives. In the functional investigation, it has been determined whether the descriptive adjectives have been used for their own meanings. In the structural investigation, the structural annexes associated with the descriptive adjectives have been determined depending on the structure (simple or compound) the descriptive adjectives. This work is organized as follows: in the first part, the method of the investigation of the descriptive adjectives is given. The second section includes the statistics and comments on the results obtained in the first section.