Bulanık doğrusal programlama ve bir üretim planlamasında uygulama örneği

Abstract

20. yüzyılın balarında, karmaık gerçek dünya problemlerini kesin matematiksel modeller haline getirmek, bilim ve mühendisliin temel eilimi olmu ve yöneylem aratırması, gerçek dünya karar verme problemlerine uygulanmaya balamıtır. Ancak uygulamalı durumlar, genellikle iyi tanımlanmı deildir ve bu nedenle kesin olarak tarif edilemez. Bu kesin olmayı, tesadüfî olmaktan çok belirsizlikten ileri gelmektedir. Bunun için klasik yöneylem aratırması yaklaımları, uygulamalı karar verme problemlerinin çözümünde gerçekten uygun olmayabilir. 1965 yılında Zadeh tarafından temelleri atılan bulanık küme teorisi, gerçek dünyanın matematiksel olarak ifade edilmesini, böylece klasik matematiin yarattıı kesin sınırların aılarak belirsizliin karar süreçlerinde yer almasını salamıtır. Klasik matematiksel programlama modellerinin belirsizlik içeren durumları incelemede yetersiz kalması nedeniyle yapılan bu çalımanın temel amacı, bulanıklık altında en iyi karar vermeyi salayan modellerden biri olan Bulanık Dorusal Programlama (BDP) modelinin iletmelerin üretim planlamasında önemli bir araç olarak nasıl kullanılabileceini ortaya koymaktır. Bu çalıma, bulanık küme teorisi ile karar vericiye klasik küme teorisinden daha geni bir hareket alanı salayarak Dorusal Programlama (DP) modelinin gerçek dünyayı yansıtma becerisine ve uygulanabilirliine katkıda bulunmutur.

In the early twentieth century, reducing complex real-world problems into precise mathematical models became the main trend in science and engineering and Operations Research (OR) has been applied to real-world decision making problems. However, practical situations are often not well-defined and thus can not be described precisely. This imprecise nature is actually fuzziness rather than randomness. Therefore, traditional OR approaches may not really be suitable for solving practical decision making problems. Fuzzy set theory, that was proposed by Zadeh in 1965, provides to express real world mathematically thus to take part uncertainty in decision process by passing over certain limitations classical mathematic create. The aim of this study which is prepared since classical mathematical programming models are inadequate to examine situations that consist of uncertainty; is to bring up how Fuzzy Linear Programming (FLP) model which is one of the models providing the best decision-making under fuzzy environments can be used at business production planning. This study contributes to capability of reflecting real world and applicability of Linear Programming (LP) model with fuzzy set theory by supplying decision maker a wider moving area than classical set theory.