Stokastik sınır analizi İstanbul Sanayi Odasına kayıtlı firmalara yönelik bir uygulama [Article]

Abstract

Bu çalışmanın amacı İstanbul Sanayi Odası (İSO)’na kayıtlı ilk 500 firmanın etkinliklerinin ölçülmesidir. Etkinlik ölçümü için, parametrik bir yöntem olan, Aigner, Lovell ve Schmidt (1977) ve Meusen ve Van Den Broeck (1977) tarafından geliştirilen Stokastik Sınır Analizi (SSA) kullanılmıştır. Çalışmada 2011-2014 yıllarının İSO 500 firma verileriyle firmaların etkinliklerinin belirlenmesi için her yıla ilişkin Cobb-Douglas (C-D) üretim fonksiyonuna göre model oluşturulmuştur. Yatay kesit verilerle firma bazlı etkinlik ölçümü yapılmış; ayrıca Kamu-Özel ve NACE REV 2 ekonomik faaliyet sınıflamasına göre firmalar sektörlere ayrılarak incelenmiş, sektörlerin ortalama etkinlik skorları da irdelenmiştir. SSA’da verilerin pozitif olması gerekmektedir. Çalışmada kullanılan değişkenlerde negatif değerlerin olması nedeniyle verileri pozitif yapmak için iki farklı dönüştürme yapılmıştır. Yapılan ilk dönüştürme işlemi istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar vermesine rağmen finansal açıdan uygun olmadığı için ikinci dönüştürme yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre kamu sektöründe etkinliklerin özel sektördekinden düşük olduğu, 2014 yılına kadar giyim, 2014 yılında gıda sektörünün etkinlik skorlarının diğerlerine oranla daha yüksek olduğu bulunmuştur. Firmaların etkinlik skorları 2011 yılından 2013 yılına kadar düşerken, 2014 yılında yükselmiştir.