Finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisi: Bir genişletilmiş Solow Büyüme Modeli denemesi ve ampirik uygulama

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı finansal piyasaların gelişmişliği ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiye yönelik ampirik uygulamalara elverişli bir model geliştirilmesi ve bu model doğrultusunda yapılacak ekonometrik analizler sonucu elde edilecek bulguların, ülkelerin finansal yapıları göz önünde bulundurularak değerlendirilmesidir. Bu doğrultuda çalışmada finansal piyasalar, Solow büyüme modeline tasarruf fonksiyonu üzerinden dâhil edilmiş ve hisse senedi piyasası ve bankacılık piyasasının gelişmesinin uzun dönem ekonomik büyümeye etkisinin belirlenmesine yönelik, yeni bir Genişletilmiş Solow Büyüme Modeli denemesi sunulmuştur. Modelde finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisini Solow (1956) modeli çerçevesinde açıklayabilmek için modelin temel varsayımlarına ilave bir varsayım yapılmıştır. Buna göre Wu vd. (2010) çalışmasında olduğu gibi, Trade-off Teorisi'nden yararlanarak toplam tasarrufların bankacılık ve hisse senedi piyasası aracılığıyla şekillendiği ve bu iki fon kaynağının birbirleri ile Cobb-Douglas tipi tasarruf fonksiyonu formunda ilişkili olduğu varsayılmıştır. Bu varsayımın modele ilave edilmesi ile finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisine yönelik ampirik uygulamalara elverişli yeni bir teorik denklem elde edilmiştir. Çalışmanın ampirik analiz aşamasında söz konusu ilişki, elde edilen teorik denklem aracılığıyla, 1989-2011 dönemi için 40 ülkeye yönelik panel veri seti ile öncelikle, yatay kesit bağımlılığını ve panel eş-bütünleşmeyi dikkate alan Genişletilmiş Ortalama Grup (AMG) ve Kesitler Arası Korelasyon Etkileri (CCE) tahmin yöntemleri kullanılarak; daha sonra da analize konu olan değişkenlerin büyüme üzerindeki etkilerinin ülkelerin koşullu büyüme dağılımında konumlandıkları pozisyona göre belirlenmesine izin veren Kantil regresyon yöntemiyle tahmin edilmiştir. Bulgular, finansal piyasaların gelişmişliği ile ekonomik büyüme arasında genel olarak pozitif bir ilişki olduğunu göstermektedir. Sonuçlar ülke bazında değişmekle birlikte, panel sonuçlarına göre bankacılık piyasası gelişmesinin ekonomik büyümeye katkısının, hisse senedi piyasasının katkısına oranla önemli ölçüde büyük olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Ekonomik Büyüme, Finansal Gelişme, Genişletilmiş Solow Büyüme Modeli, Panel veri modeli

The main objective of this study is to examine the relationship between financial development and economic growth by developing a suitable model to empirical applications and interpret the findings for econometric analysis of this model by considering the financial structure of the countries. Accordingly, in this study, financial markets are included to the Solow growth model through saving function and a new Augmented Solow Growth Model is presented to determine the impact of financial development on long-run economic growth with an empirically testable model. In order to explain the relationship between financial development and economic growth within the frame of Solow (1956) model, an assumption is made in addition to the basic assumptions of the model. Exploiting the Trade-off Theory, as in Wu et al. (2010), it is assumed that firms are financed by a combination of debt and equity and these two sources of funds interact with each other according to the Cobb-Douglas type saving function. By adding this assumption to the model, a new theoretical model, which is convenient to determine the contribution of the credit and stock market development to growth, is obtained. In the empirical part of this study, firstly, Augmented Mean Group (AMG) and Common Correlated Effects (CCE) estimation techniques, which take into account cross sectional dependency and cointegration, and then Quantile Regression approach which focuses upon particular conditional quantiles of the dependent variables, are employed to estimate the theoretically derived equation, using a panel 40 countries across the period 1989-2011. Our findings reveals that both credit market development and stock market development have positive long-run effects on steady-state level of GDP per capita. Although our results vary across countries, panel findings indicate that the contribution of the credit market development is substantially greater. Keywords: Economic Growth, Financial Development, Augmented Solow Growth Model, Panel Data Models