Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin öz-yeterlilik düzeyleri ile problem çözme yaklaşımlarını kullanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Denizli ili örneği)

Abstract

Bu arastırmanın amacı, okul öncesi egitim ögretmenlerinin öz-yeterlilik düzeyleri ile problem çözme yaklasımlarını kullanma düzeyleri arasındaki iliskiyi ve bu iliskide rol oynayan çesitli degiskenleri belirlemektir. Arastırmada veriler 2004-2005 egitim ögretim yılında Denizli il merkezinde Denizli l Milli Egitim Müdürlügü'ne baglı kamu okullarında çalısan 184 okulöncesi egitim ögretmeninden elde edilmistir. Bu arastırma için ölçek hazırlanırken Woolfolk ve Hoy (1990)' un öz-yeterlilik ölçeginin arastırma için uygun oldugu düsünülen maddeleri Türkçe'ye uyarlanmıstır. ?Problem Çözme Envanteri?, Heppner ve Petersen tarafından 1982 yılında gelistirilmistir. Problem Çözme Envanteri'nin Türkçe'ye uyarlamasını Sahin, & Sahin ve Heppner (1993) yapmıslardır. Arastırmanın birinci bölümünde, öz-yeterlilik ve problem çözme ile ilgili tanımlamalara, kuramsal açıklamalara yer verilmistir. kinci bölümde yurt içinde ve dısında yapılan konu ile ilgili arastırmalar yer almaktadır. Arastırmanın üçüncü bölümünde, arastırmanın evreni, örneklemi ve kullanılan ölçeklerin güvenirligi ve geçerliligine iliskin açıklamalar bulunmaktadır. Arastırmada grup ortalamaları arasındaki farkın olup olmadıgı ihtiyaç duyulan vasat ölçüleri yanı sıra ?t testi?, ?tek yönlü varyans analizi?, ?korelasyon? teknikleri kullanılarak arastırılmıstır. Dördüncü bölümde elde edilen bulgular ve bunlara iliskin yorumlar tartısılmıstır. Elde edilen bulgular asagıda kısaca verilmistir: Okul öncesi ögretmenlerin öz yeterlilik düzeylerinin ortalamanın üstünde oldugu, problem çözme yaklasımlarından sırasıyla en çok ?degerlendirici?, ?planlı ?, ? düsünen?, ?kendine güvenli? yaklasımları en az da ?kaçıngan? ve ?aceleci? yaklasımları kullandıkları belirlenmistir. Öz yeterlilik düzeyi ile problem çözme yaklasımlarını kullanma düzeyleri arasında anlamlı iliskiler bulunmustur. Okul öncesi ögretmenlerin öz yeterlilik ve problem çözme yaklasımlarını kullanma düzeylerinin medeni duruma, aylık gelire, mezun olunan okul türüne (egitim düzeyi), kıdemlerine (hizmet yılı) göre degisiklik göstermedigi saptanmıstır. Arastırmanın son bölümünde ise elde edilen bulgulara baglı olarak arastırmacı ve uygulayıcılar yönelik önerilerde bulunulmustur.

The aim of this research is to determine the relation between the nursery school(preschool educatuonal) teachers' self-efficiency levels and problem solving techniques. Also it is for determining the different situations affecting these relations. The data in this research were obtained from 184 nursery school teachers that working in state schools. These schools are in the center of Denizli connecting to the Denizli l Milli Egitim Müdürlügü. While preparing the scale for this research,the relevant subjects of the selfefficiency scale of Woolfolk and Hoy(1990) were applied."Problem solving Inventory" was improved in 1982 by P.P.Heppner and C.H. Peterson.The adaptation of Problem solving inventory was made to Turkish by N. Sahin and Heppner P.P.(1993). In the first part of the research, problem solving definitions,self-efficiency and theoretical explanations are mentioned. In the second part,the researches that are done both in Turkey and in other countries are given. In the third part of the research,the universe and the sample of the research are mentioned. Also the explanations about the reliability and the validity of the scales are mentioned. In this research. "t test" "one-way variance analysis" and "correlation " techniques are used to investigate whether there is a difference between the group averages. In the fourth part of the research, the obtained data and the comments about them are discussed. The obtained data are as follows; The nursery school teachers' self-efficiency level are above the average and they use the "evaluation" "planning" "thoughtful" and "self-confident" approaches a lot rather than the "withdrawn" and "urgently" approaches. The meaningful relations were found between the self-efficiency level and the level of the usage of problem solving techniques. It is seen that the nursery school teacher's self-efficiency an problem solving techniques don't change according to their marital status,salaries,educational status and seniorities. In the last part of the research,some suggestions are given to the researchers and the appliers according to the obtained data.