Türkiye’de hisse senetleri piyasası ile ekonomik büyüme ilişkisine ARDL yaklaşımı

Abstract

Hisse senedi piyasası ile reel ekonomi arasında çeşitli kanallardan gerçekleşen çok yakın bir etkileşim olduğu bilinen bir gerçektir. Hisse senedi piyasaları, hem yurtiçi tasarrufları hem de yatırımların miktar ve kalitesini artırarak ekonomik büyümeye ivme kazandırmaktadır. Ancak teori, bu iki değişken arasındaki ilişkinin yönünü kesin olarak tanımlayamamaktadır. Bu çalışmada, 2006:1-2016:10 dönemi için Türkiye’de hisse senedi piyasası ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki ARDL (Auto-Regressive Distributed Lag) yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Hisse senedi piyasası ile ekonomik büyümenin göstergesi olarak sırasıyla BIST ve SÜE (sanayi üretim) endeksinin kullanıldığı analiz sonucunda değişkenler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir eşbütünleşme ilişkisi bulunduğu tespit edilmiştir. Uzun dönemde BIST endeksinden SÜE’ye doğru güçlü ve pozitif bir nedensellik söz konusu iken kısa dönemde bu değişkenler arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum, Borsa İstanbul’un kendisine atfedilen fonksiyonu yerine getirerek ekonomik büyümeyi teşvik ettiğini göstermektedir.

It is the fact that there is a relationship between stock return market and economic growth which occurs from different channels. The stock market accelerates economic growth by encouraging domestic savings and increasing the quantity and the quality of investment. However, the existing theory fails to explain the direction of causality between these two variables. This paper investigates the causal relationship between stock market and economic growth in Turkey for the period 2006:1-2016:10 using an ARDL (Auto-Regressive Distributed Lag) model. Findings of the analysis, in which BIST and SUE (industrial production) are used as measures of stock market performance and economic growth respectively, imply that a statistically significant co-integration relationship runs between these variables. Although, there is a strong and positive causality from BIST to SUE in the long run, in short run causality is bidirectional. This finding illustrates that the Istanbul Stock Exchange accelerates economic growth by fulfilling the function attributed to it.