Ağır metal dağılım anomalilerinin yüzey manyetik süseptibilite ölçümleriyle incelenmesi ve Denizli örneği

Abstract

Bu çalışma, Denizli ilinin merkezini kapsayan alan üzerinde, yüzey ağır metal kirlilik araştırmasını içermektedir. Denizli ili yerleşim alanının güney batısında Neojen öncesi temel kayalar olan kireçtaşlarından oluşan Babadağ yükselimi (Çamlık Dağı) bulunur, yerleşim ise yoğun olarak Neojen kayalar ve Kuvaterner çökeller üzerine kurulmuştur. Çalışma alan içerinde yapılan 251 adet manyetik süseptibilite ölçümüyle bu kirliliğin boyutu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Manyetik süseptibilite ölçümlerinde SI değerleri en yüksek 471x10-8SI, en düşük 0x10-8SI arasında değişim göstermektedir. CGS değerleri en yüksek 374x10-6CGS, en düşük 0x10-6 CGS arasında değişim göstermektedir. Alınan bu ölçümler sonucunda en düşük değerlilik veren noktaların Neojen öncesi temel kaya olan ve aynı zamanda şehir merkezinde daha yüksek kotta bulunan kireçtaşlarında yapılan okumalar olduğu görülmüştür. Yapılan en yüksek okumalar ise Denizli şehir merkezinde nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölümler ile sanayi yapılarının bulunduğu bölgelerde kaydedilmiştir. Manyetik süseptibilite ölçümleri sahada MS2D sensörü kullanılarak alınmıştır. Bu ölçümler ile manyetik süseptibilite anomali haritası, yüksekliğe bağlı çizilmiş ve yüksek anomalilerin kaynağının geliştiği bölgelerin son yıllarda gelişen teknoloji ve nüfusun artmasına bağlı olarak artan toprak kirliliği olduğu ortaya konulmuştur.

This study includes surface heavy metal pollution survey on the area covering the center of Denizli. In the southwest of the settlement area of Denizli, the Babadağ elevation (Çamlık Dağı), which consists of limestones which are the pre-Neogene basement rocks, is located on the Neogene rocks and Quaternary sediments. In this study, the magnitude of this pollution was investigated by using 251 magnetic susceptibility measurements in the study area. SI values are highest between 471x10-8SI and lowest 0x10-8SI. The highest CGS values range from 374x10-6CGS to 0x10-6CGS. As a result of these measurements, it was observed that the lowest valuation points were readings in the pre-Neogene basement and also in the limestones at higher elevation in the city center. The highest readings were made in the areas where the population density of Denizli city center is the highest and in the regions where industrial buildings are located. The magnetic susceptibility measurements were measured by MS2D sensor in the field. With these measurements, magnetic susceptibility anomaly map, height-based anomaly maps were drawn and the geology of the regions where the anomalies developed and in recent years, one of the increasing environmental problems with the increase of technology and population was the soil pollution.