Bir sağlık yüksekokulu’nda okuyan öğrencilerin ölüm kaygılarının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, bir sağlık yüksekokulunda okuyan öğrencilerin yaşam sonu bakıma yönelik düşüncelerinin, duygularının ve ölüm kaygısı durumlarının belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Çalışmanın evrenini Pamukkale Üniversitesi Denizli Sağlık Yüksekokulu’nda öğrenim gören 330 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini 01-31 Mayıs 2009 tarihleri arasında çalışmaya katılmayı kabul eden 244 öğrenci oluşturmuştur. Veriler anket formu ve “ Thorson-Powell Ölüm Kaygısı Ölçeği” kullanılarak, yüzdelik, T- Testi, One-Way ANOVA, Kruskal-Walls ve MannWhıtney-U testleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Çalışmaya alınan öğrencilerin yaş ortalamaları 21.44±2.11 olarak saptanmıştır. Öğrencilerin %65.6’sının kız olduğu, %26.6’sının 3. sınıfta okuduğu, %28.3’ünün ölümü “yok olma/sona erme” olarak tanımladığı, %35.2’sinin ölümle karşılaştıklarında acı/üzüntü/kaygı, hissettikleri belirlenmiştir. Öğrencilerin %63.1’inin ölümcül hastaya baktığı, bakım verirken %17.2’sinin üzüldüğü, %23.0’ünün bakım vermeye devam ederek bu durumla baş ettiği, %43.9’unun bakım verirken kendilerini yeterli hissetmedikleri, %58.2’sinin ölümcül hastaya bakım vermek istemedikleri, %63.9’unun hemşirelik eğitiminde ölümcül hastaya bakım vermekle ilgili yeterli bilgi verilmediğini ifade ettikleri belirlenmiştir. Öğrencilerin yaş grupları, cinsiyetleri, öğrenim gördükleri sınıf, ölümü algılama, ölümle ilgili duygu/düşünceleri, bakım verirken hissettikleri ve ölümcül hastaya tekrar bakım vermeyi isteme durumlarına göre ölüm kaygısı puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğu saptanmıştır (p<0.05). Çalışmaya alınan erkek öğrencilerin, 3.sınıfta okuyanların, bakım verirken kendini çaresiz hisseden ve bakım verirken hiçbir şey düşünmedim diyenlerin, ölümcül hastaya bakım verirken kendini yeterli hissedenlerin ve tekrar ölümcül hastaya bakım vermek isteyen öğrencilerin ölüm kaygıları yüksek bulunmuştur. Çalışmanın sonucunda ölüme yaklaşan hasta ve ailesi ile konuşurken öğrencilerin yanında bulunulması, öğrenciye danışmanlık hizmetlerinin verilmesi ve konunun vaka tartışmaları ile somutlaştırılması önerilmiştir.

The descriptive study has been done in order to determination thoughts, feelings and death anxiety in the health school students. This study includes 330 students attending Pamukkale University Denizli School of Health. Sample is comprised of 244 students who accepted to enrolled in the study between 01st- 31th of May, 2009. Data have been collected with using a questionnaire and Thorson-Powell Death Anxiety Scale and assessed with T-Test, One-Way ANOVA, Kruskal-Walls and Mann- Whitney U-Tests. Average age of students who enrolled in the study was 21.44 ± 2.11. 65.6% of the students were girls, 26.6% were in 3rd class, 28.3% were seeing death as “ceasing to exist/ending”, 35.2% were feeling pain/sadness/anxiety when facing death. 63.1% of the students had cared a dying patient, 17.2% felt sadness when they died, 23.0% continued caring in order to cope with death when they did, 43.9% didn’t felt himself enough when caring, 58.2% didn’t wan’t to take care of a dying patient, 63.9% didn’t have enough training at school in order to take care of a dying patient. There were significant relationship between death anxiety point avera and students’ age groups, gender, attending class, perception of death, feelings/thoughts about death, feelings during care and wish to again take care of dying patient (p<0.05). Male students, attending 3rd class, admitting to have felt helpless and feeling nothing while caring, students feeling adequate, willing to take care of another dying patient were found to have higher death anxiety. As a result of the study approached patients and their families with death while talking to students in addition to, the granting of student consulting services and topics with discussion of concrete cases has been proposed.