Bitcoin getirilerinin kaotik yapısının incelenmesi [Conference Object]

Abstract

Bitcoin açık kaynaklı bir kod olarak yayınlanan ve Blockchain teknolojisine dayanan ilk kripto para birimidir. Kripto para birimlerinin avantajı, merkezi olmayan yapılar olması ve bu sayede merkez bankalarına ihtiyaç duymayıp işlem maliyetlerinin az olmasıdır. Başlangıç koşullarına aşırı duyarlı olan seriler kaotik dinamiklere sahiptir. Eğer seriler kaotik özelliklere sahipse, geleneksel yöntemlerle incelenmeleri yanıltıcı sonuçlar verebilmektedir. Bu çalışmanın amacı, son zamanlarda popülerliği artan ve en köklü kripto para birimi olan Bitcoin getirilerinin kaotik yapıya sahip olup olmadığını tespit etmektir. Bu amaçla, 19.12.2011-29.01.2018 dönemine ait Bitcoin getiri serisi kullanılarak ilk olarak BDS testi ile doğrusal olmayan bağımlılık test edilmiş, ardından serideki uzun dönemli bellek yapısını belirlemek için dönüştürülmüş genişlik (R/S) yöntemi uygulanarak Hurst üsteli elde edilmiştir. Ortalama karşılıklı bilgi yöntemi ile uygun gecikme zamanı; yanlış en yakın komşular yöntemi ile de gömme boyutu belirlenmiştir. Serideki kaotik davranışı tespit etmek için korelasyon boyutu ve Lyapunov üsteli değerleri incelenerek pozitif olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, serinin doğrusal olmayan dinamikler içerdiği, uzun belleğe sahip olduğu ve serinin kaotik özellikler taşıdığı bulgusu elde edilmiştir.