Temel kelimeler açısından söz varlığı karşılaştırması (Türkiye Türkçesi, Kazak Türkçesi, Türkmen Türkçesi)

Abstract

Bu çalışmada Ahmet Bican ERCİLASUN’un Türk Dili Tarihi kitabında listelenmiş olan temel kelimeler esas alınmıştır. Buradan hareketle Türkiye Türkçesi, Kazak Türkçesi, Türkmen Türkçesi sözlüklerindeki temel kelimeler taranarak kendi içerisinde karşılaştırılmıştır. Çalışmada öncelikle temel kelimelerden, “İnsanın temel hareketlerini gösteren fiiller, insanın duygu, düşünce ve isteklerini gösteren fiiller, varlıkların oluş ve hareketlerini gösteren fiiller, zaman kavramı, yer ve yön kavramı, tabiatla ilgili kelimeler, hayvan adları, renkler, akrabalıkla ilgili kelimeler, sayılar, zamirler, insan ömrü, karakteri ve nitelikleriyle ilgili kelimeler, ev, giyim ve yaşamayla ilgili kelimeler, savaş, askerlik ve devlet yönetimiyle ilgili kelimeler, unvanlar, yazı ve sanatla ilgili kelimeler, sıfatlar, zarflar, bağlaçlar, edatlar” ile ilgili terimler tespit edilmiştir. Ardından kelimeler ve karşılıkları belirlendikten sonra tablolar oluşturularak kelimeler daha net bir şekilde incelenmiştir. Bu çalışma sonucunda, Türkiye Türkçesi, Kazak Türkçesi ve Türkmen Türkçesi açısından temel kelimeler karşılaştırılarak bu kelimeler arasındaki ortaklıklar ve farklılıklar tespit edilmeye çalışılmıştır.

In this study, the basic words listed in the History of Turkish Language of Ahmet Bican ERCİLASUN are based. Hence Turkey Turkish, Kazakh Turkish, Turkmen screening were compared in their basic words in Turkish Dictionary. In the study, first of all the basic words, fi Verbs showing the basic movements of man. Verbs showing human emotions, thoughts and desires, Verbs showing the formation and movements of beings, Concept of time, Concept of place and direction, Words related to nature, Animal names, Colors, Words related to kinship, Numbers, Pronouns, Words about human life, character and qualities, Words related to home, clothing and living, words related to war, military and state administration, titles, words related to writing and art, adjectives, adverbs, conjunctions, prepositions terim. Then, after determining the words and their equivalents, the tables were created and the words were examined more clearly.The results of this study, Turkey Turkish, Kazakh subsidiaries and differences between Turkish and Turkmen Turkish words are compared in terms of basic words that were attempted to be determined.