Koah (kronik obstrüktif akciğer hastalığı)’ta akılcı ilaç kullanımı ve semptom kontrolü eğitiminin öz etkililik, emosyonel durum ve klinik parametrelere etkisi

Abstract

Giriş: Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), Dünyada ve Türkiye’de ölüm nedenleri arasında üçüncü olan solunum sistemi hastalıkları içinde mortalite ve morbiditesi en yüksek olan hastalıktır. Amaç: Bu araştırmanın amacı KOAH hastalarında öz-yeterlik, anksiyete / depresyon, semptom kontrolü ve egzersiz kapasitesini iyileştirmek ve KOAH hastalarında sağlık hizmetlerinin kullanımını azaltmaktır. Yöntem: Araştırma ön-son test randomize kontrollü deneysel tasarım ile bir kamu hastanesinin göğüs hastalıkları servisinde uygulanmıştır. 41 KOAH hastası (Çalışma= 20, Kontrol= 21) araştırmaya dâhil edilmiştir. Araştırmanın veri toplama araçları, hasta tanıtım formu, KOAH Öz-Etkililik Ölçeği (CSES), KOAH Değerlendirme Testi (CAT), Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği (HAD), 6 Dakikalık Yürüme Testi (DYT) ve telesağlık takip formudur. Müdahale hasta eğitimi, eğitim kitapçığı verilmesi ve 3 aylık izlemden oluşmaktadır. Kontrol grubu hastaları sadece genel bakım almıştır. Son test üç ay sonra uygulanmıştır. Bulgular: Grupların eğitim öncesi CSES, HAD, CAT puanlarında ve 6 DYT ölçümlerinde fark yoktur. İzlem sonrası çalışma grubunun CSES toplam puanı daha yüksek bulunmuştur. Çalışma grubunun kontrol grubuna göre hava / çevre ve davranışsal risk faktörleri puanları anlamlı şekilde yükselmiştir (p<0,05). Çalışma ve kontrol gruplarında fiziksel çaba puanında anlamlı artış görülürken (p<0,05), kontrol grubunun davranışsal risk faktörleri puanında anlamlı şekilde düşme görülmüştür (p<0,05). İzlem sonrası çalışma grubunun CAT puanı ortalama olarak anlamlı şekilde iyileşmiştir (p<0,05). İzlem sonrası çalışma grubunun HAD puanları düşerken, kontrol grubunun depresyon puanı anlamlı şekilde düşmüştür (p<0,05). Son testte çalışma grubu yürüme mesafelerini korurken, kontrol grubunda azalma görülmüştür. Çalışma grubunun aktivite sonrası dispne puanı anlamlı şekilde iyileşme göstermiştir (p<0,05). Üç aylık sağlık bakımı kullanımı çalışma grubunda daha az olmasına rağmen, bu fark anlamlı değildir. Sonuçlar: Özyönetim müdahalesi KOAH hastalarında öz-etkililiğin arttırılması, semptom kontrolünün ve fiziksel performansın sürdürülmesinde etkilidir. Müdahalenin emosyonel durumu iyileştirme ve sağlık bakımı kullanımını azaltma olasılığı vardır.

Introduction: Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) is the highest mortality and morbidity of respiratory diseases that third cause of death in the World and Turkey. Purpose: The aim of study is improve self-efficacy, anxiety/depression, symptom control and exercise capacity and decrease health care use in COPD patients. Method: The study was conducted with pre-post test a randomized controlled design. It was applied in the Chest Diseases service of a public hospital. This study were included 41 COPD patients (Intervention=20, Control=21). Data collection tools were patient description form, COPD Self-Efficacy Scale (CSES), COPD Assessment Test (CAT), Hospital Anxiety Depression Scale (HAD), 6-Minute Walk Test (MWT) and telehealth form. Intervention consists of patient education, training booklet and 3 month follow-up. Control group patients received only general care. The final test was performed three months later. Results: There was no difference in CSES, HAD, CAT scores and 6 MWT measurements before training. After follow-up, CSES total score of intervention group was higher. The weather/environment and behavioral risk factors scores of intervention group were significantly higher than control group (p<0.05). While there was a significant increase in physical exertion score in intervention and control groups, a significant decrease was observed in behavioral risk factors score of control group (p<0.05).CAT score of the intervention group improved after follow-up (p<0.05). After follow-up, HAD scores of intervention group decreased and depression score of control group decreased (p<0.05). While intervention group maintained their walking distance, control group decreased in post test. The dyspnea score of study group improved significantly after activity (p<0.05). Although use of three-month health care was less in intervention group, this difference was not significant. Conclusions: This intervention effective in increasing self-efficacy, maintaining symptom control and physical performance in COPD patients. There is a possibility that intervention improve emotional state and reduce use of health care.