Okul öncesi eğitime devam eden 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri, akran ilişkileri ve okula uyum düzeyleri arasındaki ilişkilerin izlenmesi

Abstract

Bu araştırmanın iki temel amacı bulunmaktadır; birinci amacı, okul öncesi eğitime devam eden 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri, akran ilişkileri, sosyal konumları ve okula uyum düzeylerinin eğitim-öğretim yılı içinde değişiklik gösterip göstermediğinin incelenmesidir. İkinci amacı ise okul öncesi eğitime devam eden çocukların sosyal becerilerinin, akran ilişkilerinin ve sosyal konum düzeylerinin birlikte, okula uyum düzeyi üzerinde yordayıcı etkisinin olup olmadığının incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini, 2010-2011 eğitim-öğretim yılında Denizli ili merkezinde, Serinhisar ve Tavas ilçelerinde okul öncesi eğitim almaya devam eden 175 (91 kız, 84 erkek) çocuk ve 12 anaokulu öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak ?Kişisel Bilgi Formu, Ladd ve Profilet Çocuk Davranış Ölçeği, Akranların Şiddetine Maruz Kalma Ölçeği, 5-6 Yaş Çocukları İçin Okul Uyumu Öğretmen Değerlendirme Ölçeği, Resimli Sosyometri Ölçeği ve Sosyal Beceri Gözlem Formu? kullanılmıştır. Verilerin analizinde; sosyal beceri, akran ilişkileri, sosyal konum ve okula uyum düzeyinin eğitim-öğretim yılı içinde değişiklik gösterip göstermediğini incelemek için ilişkili örneklemler için tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmış; sosyal beceri, akran ilişkileri ve sosyal konumun okula uyum düzeyi üzerindeki yordayıcı etkisinin olup olmadığını belirlemek için de çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırmanın genel sonuçlarına göre, 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeyleri düşüş göstermiştir. Akran ilişkileri, sosyal konum düzeyleri, okula uyum düzeylerinin eğitim-öğretim yılı içinde artış gösterdiği bulunmuştur. 5-6 yaş çocuklarının eğitim-öğretim yılı boyunca, dört ölçüm içinde de olumlu sosyal davranış değişkeninin okula uyum düzeyini en yüksek düzeyde yordayan değişken olduğu bulunmuştur. Ardından sırayla korkulu-kaygılı olma ve aşırı hareketlilik değişkenleri gelmektedir.

This study has two main purposes; the first purpose includes examining whether or not the social skills, peer relationships, sociometric status and school adjustment levels of 5-6 year-old children, who attend preschool education, change within the school year. The second objective, on the other hand, includes investigating whether or not the social skills, peer relationships and sociometric status levels of preschool children have a predictor effect on the school adjustment level. The sample group of the study is consisted of 175 (91 girls, 84 boys) children, who attend preschool education in the city center of Denizli and districts of Serinhisar and Tavas within the school year of 2010-2011, and 12 kindergarten teachers. ?Personal Information Form, Ladd and Profilet Child Behavior Scale, Peer Victimization Scale, Teacher Assessment Scale of School Adjustment for 5-6 year-old children, Picture Sociometry Scale and Social Skills Observation Form? were used as data collection tools in the study. Picture Sociometry Scale was performed on each child individually by the researcher during each data collection process. During the analysis of the data, one-way analysis of variance (ANOVA) was used for correlated samples in order to examine whether or not the social skill, peer relationships, sociometric status and school adjustment level change within the school year; and multiple regression analysis was used to determine whether the social skill, peer relationships and sociometric status have a predictor effect on the school adjustment level or not. According to the general results of the study, social skill levels of children aged between 5-6 decreased. It was found out that peer relationships, levels of sociometric status and school adjustment levels increased within the school year. Regarding the children aged between 5-6, the variable of prosocial behavior was found to be the variable that predicts the school adjustment level at the highest level throughout the school year, in all four measurements. It is respectively followed by the variables of anxiety-fearful and hyperactivity.