İbrayım Yusupov'un Begligiñdi Buzba Sen adlı şiir kitabındaki şiirlerin dil ve üslûp bakımından incelenmesi (Metin-aktarma-üslûp-dizin)

Abstract

Bu araştırmada şair İbrayım YUSUPOV'un Kiril alfabesi ile basılmış ?Begligiñdi Buzba Sen? adlı şiir kitabı transkribe edilerek Türkiye Türkçesine aktarılmış; şiirlerdeki kelimelerin dizini yapılmış; şiirler dil ve üslûp bakımından incelenmiştir. Ayrıca incelediğimiz kitaptan hareketle Karakalpak Türkçesinde ve edebiyatında Türkçenin nasıl kullanıldığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Kelimelerin şiir içinde hangi özelliklerde ve anlamlarda kullanıldığı, şairin kişisel düşüncelerini dilin hangi yönüne ağırlık vererek yansıttığı belirlenmeye çalışılmıştır. Şairin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilerek daha çok tanınması amaçlanmıştır. Karakalpak Türkçesi ve edebiyatı ile ilgili çeşitli kaynaklardan yararlanılarak şairin dili ve üslûbu hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Türk ve dünya edebiyatı açısından önemli bir şair olan İbrayım Yusupov, şiirleriyle yaşadığı coğrafyanın kültürel ve sosyal özelliklerini başarıyla dile getirmiştir. Yazdığı eserleriyle halkının yol göstericisi ve sözcüsü olmuştur.

In our thesis, initially we transcribed İbrayım YUSUPOV?s poetry book named ?Begligiñdi Buzba Sen? published in Cyrillic alphabet and transleted the book into Turkey-Turkish. We also indexed the words in the poems and analysed them in terms of language and style of writing. In addition, we have tried to determine how Turkish is used in Karakalpak?s Turkish and literature through the book being studied. It has been tried to detect meaning and properties of the words used in the poem and also which manner of language the poet reflects his own opinions. Our aim is to make him wellknown by giving some information about his life and works. The poet?s style and language have been evaluated by using resources related to Karakalpak-Turkish and literature. İbrayım YUSUPOV, who is an important poet for Turkish literature and world literature, has depicted the cultural and social features of the places where he lived. He became the guide for his folk with his works.