Öğretmen algılarına göre okullarda kalite kültürü (İzmir ili örneği)

Abstract

Bu çalışmanın amacı, İzmir ili metropol alanında bulunan ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin algılarına göre, okullarda kalite kültürünün ne düzeyde yerleştiğini ve kalite kültürünün oluşmasına katkıda bulunan değişkenleri belirlemektir. Araştırmada, hem nicel hem de nitel veri toplamak yoluyla ?karma araştırma deseni? uygulanmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlenmesinde Tek Yönlü Varyans Analizi, İki Ortalama Arasındaki Farkın Önemlilik Testi, Tukey HSD Testi ile Tümevarımcı İçerik Çözümleme yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçları, İzmir ili metropol alanında görev yapan öğretmenlerin okullardaki kalite kültürünü ( = 3,51) ?Katılıyorum? aralığında algıladıkları, öğretmenlerin okullardaki kalite kültürüne ilişkin algılarının onların yaşlarına ve meslekteki görev sürelerine farklılık göstermediğini ortaya koymaktadır. İlköğretim okulunda görev yapan öğretmenler, genel liseler ve meslek liselerinde görev yapanlara göre, lisansüstü derecesine sahip öğretmenler, önlisans derecesine sahip olanlara göre, OGYE de görev alan öğretmenler, almayanlara göre, sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan velilerin bulunduğu okullarda çalışan öğretmenler, yüksek olanlara göre ve erkek öğretmenler kadın öğretmenlere göre okullardaki kalite kültürünü daha düşük düzeyde algılamaktadırlar. İlköğretim okulunda etkililikle uygulanan kalite kültürü alt boyutlarının sırasıyla; ?aynı maliyete kalite? ve ?öğretmen katılımı? iken "veriye dayalı karar verme", "işbirliği", "paylaşılan vizyon", "uzun vadeye odaklılık", "sistem odaklılık", "müşteri odaklılık" ve "sürekli gelişme" alt boyutlarının tamamında etkili bir uygulamanın olmadığı görülmektedir. Lisede ise kalite kültürü alt boyutlarından hiç biri etkililikle uygulanmamaktadır. Görüşme yapıalan öğretmenlerin büyük bir bölümü TKY' ye soğuk bakmakta, TKY çalışmalarına katılmakta isteksiz ve TKY felsefesini benimsememektedirler. Öğretmenler TKY' ye ilişkin çoğunlukla olumsuz tutumlara sahip olup, mevcut uygulanma biçimiyle TKY' nin Türk Eğitim Sistemi'ne katkısı olmadığını ve beklenen faydayı sağlamadığını belirtmektedirler.

The study aim is examining levels of quality culture at schools and the factors affecting the development of quality culture according to teachers working in Izmir metropolitan area. ?Mixed research pattern? was used by applying both quantitative and qualitative data collection methods. The sub-problems of the research were analyzed by One-Way ANOVA, Independent-Samples T Test, Tukey HSD Test and Content Analysis Method. The research results show the teachers working in Izmir metropolitan area perceive quality culture ( = 3,51) with ?agree? range at schools and their level of perception of school quality culture doesn?t differ according to their age and year of experience. Following teacher groups have higher level of quality perception; teachers working in primary school than teachers working in general academic and vocational high schools, teachers with an associate degree than teachers with a masters degree, teachers not working in School Development Management Team than teachers working, females than males, teachers working at schools with high income level families than teachers working at the schools with low income level families. In primary schools while ?quality at same cost? and ?teacher involvement? are effectively implemented, there are no effective implementations in other sub-dimensions. In high schools no quality culture sub-dimensions are effectively implemented. Most of the teachers in primary and high schools are very distant to TQM, reluctant to participate in TQM activities and adopting TQM philosophy. Teachers generally have negative attitudes towards TQM and state that with present application format TQM have no contribution to Turkish Education System.