Yapısal-inşacı perspektiften intihar eylemlerinin sosyal belirlenimlerinin sosyolojik bir analizi: 1985-2007 Denizli ili örneği

Abstract

Bu çalışma bütünsel ve ilişkisel bir sosyolojik araştırma programıyla, Türkiye illerinin ölümle sonuçlanmış makro intihar eğilimlerini ve Denizli ilinin makro ve mikro intihar eğilimlerini keşfetmeyi amaçlamaktadır. Bütünsel ve ilişkisel araştırma programıyla, intihar olgusunun sosyal belirleyicilerini de ortaya çıkarmak mümkündür. Mütekabiliyet (correspondance) analizi ve hiyerarşik kümeleme (hierarchical cluster) analizi araştırma dilleriyle, Türkiye illerinin ve Denizli ilinin yapısal intihar eğilimleri keşfedilebilir. Sosyoloji'nin temel parametrelerinden ölçek, yoğunluk ve farklılaşma kavramları çerçevesinde, Türkiye illerinin 1985-2007 zaman serisinin ve Ege Bölgesi İllerinin 1985-2008 zaman serisinin yapısal intihar eğilimleri keşfedilmiştir. 2002-2009 Denizli merkez mahalle kümelerinin meslek gruplarına göre intihar profilleri de ortaya çıkarılmıştır. Saha araştırmasında ise, 1998-2009 yılları arasında Denizli merkez mahallelerinde ve Denizli kırsalında, intihar eden dokuz aktörün aile yakınlarıyla görüşülmüştür. Araştırmamızın sonucunda, 1985-2007 makro intihar evreninde, üç il tekil intihar profillerini temsil etmişlerdir. Bunun dışında kalan il kümeleri yaygın profilleri temsil etmişlerdir. Bunun yanı sıra tekil profillerin toplumsal intihar profilleri ortaya çıkarılmıştır. Kadın cinsiyetinin, 15-29 yaş aralığının, kimyevi madde kullanarak intihar etmenin ve aile geçimsizliği intiharlarının tekil profillerde yoğun olduğu gözlenmiştir. Her mahalle kümesi, her meslek grubunda ayırt edici bir intihar profilini temsil etmiştir. Denizli il merkezi ve kırsalında yapılan görüşmelerde, intihar eden aktörlerin toplumsal serüvenlerinde intihara yol açan toplumsal sosyal belirleyicilikler açığa çıkarılmıştır. Tütüncülük iş kolunun intiharları hızlandırdığı ve intiharlara zemin oluşturduğu bulgulanmıştır.

This investigation aims at discovering the macro tendencies of suicides resulted in death in the provinces of Turkey, and the micro and macro tendencies of suicide in the province of Denizli with wholistic and relational sociological research program. It is possible to discover the social determinations in the case of suicide with wholistic and relational methods of investigation. The structural tendencies of the provinces of Turkey, and the province of Denizli can be discovered by using the research languages of correspondance analysis and hierarchical cluster analysis. Within the framework of the main parameters of sociology, the concepts of scale, density, and differentiation, the structural tendencies of suicide in the provinces of Turkey in the time series between 1985-2008, and in Aegean provinces between the time series 1985-2008 have been discovered. According to its occupational groups, the profiles of suicide in the clusters of central districts of Denizli between 2002-2009 have also been brought to light. In the field study, the relatives of nine agents who committed suicide between 1998-2009 in the central districts and in the rural areas of Denizli have been interviewed. In conclusion of our research, in the universe of macro suicide between 1985-2007, three provinces represented the singular suicide profiles. The clusters of provinces outside this category represented the common profiles. Apart from this, the social profiles of suicide of the singular profiles have been uncovered. It has been observed that in female gender in ages between 15-29, in the cases of suicide with drugs, and in suicides caused by family dissensions, singular profiles tend to be intense. Every district cluster represented a distinctive profile of suicide in every occupational group. In the interviews situated in Denizli province center and in the country side, the social determiners leading to suicide have been uncovered. It has been discovered that the profession of tobacco accelerates and triggers suicides.