Aile işletmelerinin tanımı, özellikleri ve aile işletmelerinde kurumsallaşma, Denizli ilinde bir araştırma

Abstract

Bu çalışma ?Aile İşletmeleri?nin genel özelliklerini belirterek Denizli'de bulunan aile işletmelerinin özelliklerini ve kurumsallaşma durumlarını ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu tezde öncelikle çalışmanın teorik ve kavramsal altyapısı yerli ve yabancı kaynaklar kullanarak kurulmaya çalışılmıştır. Bu eserin anahtar kavramı olan ?aile işletmeleri? pek çok çalışmalara konu olmuştur. Bu çalışmada aile işletmelerinin uzun ömürlü olmaları ile kurumsallaşma arasında bir ilişki olduğu varsayımına dayanarak kurumsallaşma konusu da irdelenmiştir. Bunun yanında aile işletmelerinin genel özellikleri, aile ve işletme kavramları ele alındıktan sonra irdelenmiştir. Aile işletmelerinin kültürel ve yönetsel özellikleri, kuruluş ve gelişim evreleri incelenmiş, daha sonra kurumsallaşmanın önemi vurgulanmıştır. Aile işletmelerinde insan kaynakları yönetimi, örgütleme ve örgüt kültürü kavramları açıklanmaya çalışılmış, aile işletmelerinde karar alma aşamaları açıklanmış, planlama ve kurumsallaşma kavramları da irdelenmiştir. Aile işletmelerinin uzun ömürlü olamamasının sebepleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Aile işletmelerinin uzun ömürlü olabilmesi için önerilerde bulunulmuştur. Tezin, alan araştırmasının kapsamını Denizli ilinde bulunan aile işletmeleri oluşturmaktadır. Çalışma için anket ve gözlem uygulaması Denizli Ticaret Odası, Denizli Sanayi Odası, AYSİAD odalarına bağlı işletmelerin işletme sahipleri ve bu işletmelerde çalışan yönetici personele yapılmıştır. Anketler aile işletmesi kapsamındaki 150 işletme sahibine ve 150 yönetici personele dağıtılmıştır. Araştırmanın alan çalışması aile işletmelerinde çalışan işletme sahibi ve Yönetici personel üzerinde yapıldığı için iki farklı anket formu düzenlenmiştir. Birinci grup sorular, ankete katılan deneklerin sosyo-demografik özelliklerini öğrenmeye yönelik verileri toplamak için hazırlanmıştır. İkinci grup sorular işletmenin yönetim şeklini ve kurumsallaşma durumunu ölçmeye yöneliktir. Araştırmamızın sonucunda, aile işletmelerinin gelecek nesillere devrinin sağlıklı bir şekilde sağlanabilmesi için kurumsallaşmanın olması gerektiği görülmüştür. Yetenek ve deneyim bakımından kendilerini kanıtlayan aile üyelerinin işletmede çalışması gerekliliği üzerinde durulmuştur. Performansa dayalı ve dengeli bir ödül sisteminin oluşturulması gerektiği ortaya çıkmıştır. Aile üyeleri arasında iletişimin geliştirilmesi için gerekirse dışarıdan danışmanlık hizmeti alınması gerektiği belirtilmiştir. Anahtar Kelimeler: Aile işletmesi, kurumsallaşma, örgüt kültürü, planlama, örgütleme, karar alma, insan kaynakları

In this study, by specifying general characteristics of ?Family Enterprises?, it is aimed to reveal the institutionalization and characteristics of family enterprises in Denizli. In this thesis, it is tried to explain the theoretical and conceptual infrastructure of working by using the domestic and foreign sources. The key concept of this work, ?family enterprises?, has been the subject of many works. In this study, the institutionalization is also examined based on the assumption of relation between long lasting family enterprises and institutionalization. Besides that, general characteristics of family enterprises are examined after the examination of concepts of family and enterprise. Establishment and development stages, cultural and managerial characteristics of family enterprises are examined and then, importance of institutionalization is emphasized. The concepts of human resources management, organization and organizational culture in family enterprises are tried to explained, the decision making stages are explained, and the concepts of planning and institutionalization are examined. The reasons of family enterprises? not being long lasting enterprises are tried to be explained. Some suggestions are given to be a long lasting family enterprise. The content of investigation is generated by family enterprises in Denizli. The survey and observation is applied to owner and manager of the firms that are members of Chamber of Commerce of Denizli, Chamber of Industry of Denizli, and Association of Businessmen, Managers, and Industrialists of Eurasia. Surveys are delivered to 150 family enterprise owners and 150 managers at those family enterprises. Because the observation and survey are delivered to owners and managers, two groups of questions are prepared. First group of questions is prepared to collect the data to learn the socio-demographic characteristics of the family enterprises. Second group of questions, on the other hand, is prepared to evaluate the management style and status of institutionalization of the family enterprises. As a result of this survey, it is observed that institutionalization has to be applied to family enterprises in order to hand over the enterprises to the future generations. It is also observed that talented and experienced family members should work in the enterprises. The need for a performance-based and balanced reward system is emerged for enterprises. In order to improve the communication between family members, advice should be taken from professional consulting companies. Key Words: Family enterprise, institutionalization, organizational culture, planning, organizing, decision-making, human resources.