Türkiye'de polis temel eğitiminin tarihi gelişimi ve polis meslek eğitim merkezi, polis meslek yüksek okulu örneği

Abstract

İnsanların toplum halinde yaşaması zorunlu bir olgudur. Toplum halinde yaşamak her şeyden önce o toplumun içinde bir düzen ve güvenin sağlanmasına ve sürdürülmesine bağlıdır. Toplumlar asırlarca birlikte yaşamışlar, fakat düzensiz ve güvensiz yaşayamamışlardır. Kamu düzeninin ve güvenliğin sağlanması, devletin en başta gelen ödevidir. Devleti küçültüp klasik görevlerine döndürsek bile; savunma, adalet ve iç güvenlik devletten soyutlanamaz ve ayrılamaz bir nitelik taşır. Devletin sağlamak ve korumakla sorumlu olduğu bu düzen için emniyet, asayiş ve kamu düzeni deyimleri kullanılmıştır. Toplumsal yaşamın sürdürülebilmesi için pek çok meslek örgütlenmiş ve kendi alanında topluma hizmetler götürmektedir. Bu açıdan bakınca, her meslek bir diğeri kadar önemlidir ve değerlidir. Ancak öyle özel durumlar vardır ki , bazı meslekler, işlevlerinden dolayı kamunun gözünde biraz daha öne çıkarlar. İşte polislik mesleği, işlevinden dolayı oldukça öne çıkan ve toplumsal yaşam açısından son derece önemli olan bir meslektir. İnsanlık tarihi bir bakıma, hakları çiğnenen ve mağdur edilen insanların tarihidir. Bu nedenle, insanlık tarihi boyunca mağdur insanların haklarını korumayı üstlenen polis veya benzeri güvenlik kuruluşları var olagelmiştir. Ancak, güvenlik kuruluşları kurulduğu tarihten beri başta eğitim olmak üzere bir takım sorunları da beraberinde getirmiştir. Gerçekten, günümüzde en çok tartışılan konuların başında polis ve onun eğitimi gelmektedir. Çünkü polisin eğitimi ne ise, kendisi de odur. Diğer taraftan, bilim ve teknolojideki hızlı gelişmelerin sonucu olarak küçülen dünyamızda "insan hakları", "hukukun üstünlüğü", "demokrasi" ve "özgürlük" yükselen değerler olarak karşımıza çıkarken, polis, insan haklarının koruyucusu ve hukukun uygulayıcısı olarak yine ön plana geçmiştir. Polis, devletle özdeşleşmiş olup devletin temsilcisi ve aynası kabul edilmektedir. Polisin vatandaşın gözündeki imajı, aynı zamanda siyasi rejimin ve devletin imajı demektir. Asayişin emniyet kemeri olan polis, kendisi için değil, başkaları için yaşayan kişidir. Bilgi çağının bir özelliği ve gereği olarak klasik polislik dönemi sona ermiş ve bilimsel polislik dönemi başlamıştır. Bilim, kişi ve toplum hayatının her tarafını olduğu gibi polisi de kapsamı içine almıştır. Artık ülkeler çok sayıda polis değil, az sayıda nitelikli ve iyi eğitimli polis istihdam etmektedirler. Bu koşullar altında, Türk toplumunun düzen ve güvenliğinin sağlanması ve sürdürülmesi, bu görevleri yerine getirebilecek güce sahip ve nitelikte eğitilmiş personelle mümkün olabilir. Bilim ve teknoloji, eğitim ve öğretimin kavram ve işlevselliğini büyük ölçüde değiştirmiştir. Bunun neticesi olarak, polise eğitim veren kurumların toplumun değişen ve gelişen koşullarına ayak uydurabilmesi için yapı değişikliği yapması zorunlu olarak ortaya çıkmaktadır. Polis, toplumda önemli bir görev üstlenmiştir. Kanunların uygulayıcısı ve düzenin sağlayıcısıdır, o halde emniyet teşkilatı vazgeçilmez bir kurumdur. Bu açıklamalar çerçevesinde çalışmanın amacı; "eğitimde başta gelen unsurlardan olan, PMYO ve POMEM'lerin ders programlarının mesleki hayatta uygulanabilirliği bakımından etkililiğini araştırmak, eğitimin ve sürenin yeterli olup olmadığını saptamak, eğitici ve idareci kadronun nitelik ve niceliğini araştırmak, eğitimin aksayan ve olumsuz yönlerini tespit etmek " şeklinde özetlenebilir. Ülkemizde polis eğitiminin bir takım sorunlarla karşı karşıya olduğu bilinen bir gerçektir. İşte bu çalışma, ülkemizde temel polis eğitiminin karşılaştığı temel sorunları ortaya koyarak bunlara çözüm önerileri getirmeyi amaçlamaktadır.

Maintaining public order and security of citizens is one of essential functions of the modern states. Even minimizing the state functions and services into the basic state rolesk, however, defence, judiciary and policing functions can not be delegated to other parties from the state aparatus. Therefore, public order and policing role of the state is vital to assure confidence in the public. From this perspective, the police is one of most vital institutions and occupations in the society to provide policing services among the other professions in both public and private sectors when compared. Furthermore, the police is a part of the Turkish society, not apart from. Therefore the police mirrors the Turkish society or vice versa. History of police education and its instutitional development is evolving in line with societal transformation in Turkey. Over the years, driving pressures on the police are intensifying to cope with them both internally and externally to provide better policing services in terms of quality and value for money. The most significant resources of the police organization is its human resources to meet those pressures. Therefore, police education and educational establishments of Turkish National Police (TNP) is the key players in the history of police education in terms of expected police service delivery through its qualified human resources. In this study, historical evolution of police education and curriculum in the `Police Vocational Colleges? (PMYO) and `Police Training Centres? (POMEM) in referencing to effectiveness and applicability of police educational programs in day-to-day police operations, in search of competencies and qualifications of training staff and identification of emerging problems were examined. This research study investigated the existing problems and identified possible alternative solutions to overcome them during the historical evolution of police education in the TNP educational establishments. As a result, the identified problems of basic police education in these establishments (PMYO and POMEM) and solution proposals were addressed to the police service. Finally, future research gaps were identified for both police professional and academic researchers.