Kentiçi ışıklı ve dönel kavşak uygulamalarının performans kriterlerine etkisi: denizli örneği

Abstract

Bu çalışmada kentiçi ulaşım ağlarında sıklıkla kullanılan ışıklı ve modern dönel kavşakların performansları gecikme ve hız parametreleri dikkate alınarak incelenmiştir. İlk olarak mevcut durumda ışıklı kavşak olarak hizmet veren Emniyet Kavşağı'nın Vissim programında benzetimi yapılarak performans parametrelerinin değerleri analiz edilmiştir. Performans iyileştirmesi amacıyla öncelikle kavşağa ait mevcut ışık süreleri TRANSYT-7F programında en iyilenmiş sonrasında ise mevcut faz planı değiştirilerek elde edilen parametre değerleri karşılaştırılmıştır. Sonrasında Emniyet Kavşağı'nın kontrol türü modern dönel kavşak olarak değiştirilerek benzetimi yapılmış ve performans parametre değerleri Vissim programında analiz edilmiştir. İkinci olarak halihazırda modern dönel kavşak olarak hizmet veren Albayrak Kavşağı'nın Vissim benzetim programında analizi aşamasında sürücü davranışlarını temsil eden parametre değerlerinin en uygun değerlerini belirleyebilmek amacıyla iki seviyeli bir çözüm algoritması geliştirilerek kalibrasyon çalışması yapılmıştır. Elde edilen Vissim kullanıcı parametre değerleri kullanılarak Albayrak Kavşağı'nın benzetimi yapılmış ayrıca söz konusu kavşak ışıklı kavşak olarak Vissim programında modellenerek sonuçlar karşılaştırılmıştır. Çalışma alanı olarak seçilen her iki kavşak içinde trafik hacmi, ağır taşıt oranı ve sola dönüş oranı değerlerine bağlı olarak üç farklı senaryo geliştirilmiş ve sonuçlar karşılaştırılmıştır. Sonuçlar modern dönel kavşakların trafik hacminin belli değerlerine kadar gecikme ve hız parametreler açısından ışıklı kavşaklara oranla performansının daha iyi olduğunu göstermektedir.

In this study, the performances of signalized intersections and roundabouts, which are often used in urban road networks, were analyzed considering delay and speed parameters. Firstly, four-legged signalized intersection called Emniyet was simulated in Vissim software and performance parameters were analyzed for improve the performance of Emniyet intersection, signal timings including cycle and green splits were optimized in TRANSYT-7F software. Following these improvements, obtained performance parameters were compared. After then, Emniyet intersection was converted to roundabout and modelled in Vissim. Finally, delay and speed values obtained from current states of Emniyet intersection and different improvements were comparatively analyzed. Secondly, Vissim calibration was performed by developing a bilevel solution algorithm in order to find optimal values of user behavior parameters of Albayrak roundabout. Using optimal user behavior parameters, Albayrak roundabout was simulated in Vissim and then it was converted to signalized intersection. Results obtained for two types of Albayrak intersection were compared according to delay and speed parameters. In order to show the effects of traffic related parameters such as traffic volume, heavy vehicle ratio and left-turn ratio, three scenarios were developed for Emniyet and Albayrak intersections and results were compared. Results show that modern roundabouts outperformed signalized intersections with regards to delay and speed parameters until traffic volume reaches to a certain degree.