Örgüt kültürü, psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler [Master Thesis]

Abstract

Bu çalışma, öğretmenlerin algılarına göre örgüt kültürü, psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkileri araştırmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 eğitim - öğretim yılında Antalya ili Manavgat ilçesinde bulunan ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 331 öğretmen oluşturmaktadır. İlişkisel tarama modelinde tasarlanan araştırmada veriler “Kişisel Bilgi Formu”, “Örgüt Kültürü Ölçeği”, “Psikolojik Güçlendirme Ölçeği” ve “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” aracılığı ile toplanmıştır. Öğretmenlerin örgüt kültürü, psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılığa ilişkin algılarının belirlenmesinde aritmetik ortalama ve standart sapmadan yararlanılmıştır. Öğretmenlerin algılarının cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılaşma gösterip göstermediğine t-testi; branş, yaş, kıdem, okul yılı ve okul kademesi değişkenlerine göre farklılaşma gösterip göstermediğine ise tek yönlü varyans analizi kullanılarak bakılmıştır.Öğretmenlerin örgüt kültürü, psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılığa ilişkin algıları arasındaki ilişkiler Pearson Korelasyon katsayısı yardımıyla analiz edilmiştir.Örgüt kültürü ve psikolojik güçlendirmenin örgütsel bağlılığı yordayıp yordamadığını belirlemek amacıyla çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin okullarında en yüksek algıladıkları kültür görev kültürü iken; en düşük algıladıkları kültür de bürokratik kültür çıkmıştır. Psikolojik güçlendirmeye ilişkin en yüksek algı anlam boyutunda, en düşük algı ise etki boyutunda görülmektedir. Örgütsel bağlılığın alt boyutlarında ise duygusal bağlılık en yüksek, devam bağlılığı en düşük çıkmıştır. T testi ve varyans analizleri sonuçlarına göre öğretmenlerin bürokratik kültür algılarının yaşa göre, başarı kültürü algılarının cinsiyete göre, destek ve başarı kültürü algılarının okul yılına göre; yeterlilik ve özerklik algılarının okul kademesine göre, psikolojik güçlendirme algılarının mesleki deneyime göre; devam bağlılığı ve normatif bağlılık algılarının okul yılına göre, duygusal bağlılık algılarının mesleki deneyime göre farklılaştığı görülürken diğer değişkenlerde istatistiksel olarak herhangi bir farka rastlanmamıştır. Ölçeklerin alt boyutları arasındaki ilişkiler incelendiğinde, en yüksek ilişki normatif bağlılık ile başarı kültürü arasında orta düzeyde ve pozitif yönde çıkmıştır. Regresyon analizi sonuçlarına göre ise örgüt kültürünün alt boyutları ve psikolojik güçlendirmenin doğrusal kombinasyonunun öğretmenlerin duygusal, devam ve normatif bağlılıklarını anlamlı bir biçimde yordadığı görülmüştür.

This study was conducted to investigate the relationships between organizational culture, psychological empowerment and organizational commitment according to the perceptions of teachers. The sample of the research consisted of 331 teachers working in primary school, secondaryschool and highschool in Manavgat district of Antalya province in 2016-2017 educationyear. In the research,; data were collected with "Personal Information Form", "Organizational Culture Scale", "Psychological Empowerment Scale" and "Organizational Commitment Scale". In determining the perceptions of teachersabout organizational culture, psychological empowerment and organizational commitment, arithmeticmean and standarddeviation were used. The t-test was used to determinewhether or not the perceptions of the teachersdiffered according to gendervariable; one-way variance analysis was used to determinewhether there were any differences according to the variables of branch, age, seniority, schoolyear and schoollevel. Relationships between teacher perceptions of organizational culture, psychological empowerment and organizational commitment were analyzed with Pearson Correlation Coefficient. Multiple regression analysis was used to determinewhether organizational culture and psychological empowerment predicted organizational commitmentsignificantly. The teachers who participated in the research had the highest perception in task culture in their schools and the lowest in bureaucratic culture. The highest perception of psychological empowerment was in the meaning dimension, and the lowest perception was in the impactdimension. In the sub-dimensions of organizational commitment, affectivecommitment was the highest and continuance was the lowest. According to the results of t-test and variance analysis, the findingsshowed that teacher's bureaucratic culture perceptions differed by on age, perceptions of success culture differed by on gender, perceptions of support and success culture differed by theschoolyear, perceptions of competence and self determinationdiffered by on schoollevel, perceptions of psychological empowerment differed by on professional experience, perceptions of continuance commitment and normativecommitmentdiffered by the schoolyear, perceptions of affectivecommitmentdiffered by professional experience. In other variables, there was nostatistically significant difference. When the relationships between the subdimensions of the scales were examined, the highestcorrelation was found between normativecommitment and success culture. According to the results of the regression analysis, it was seen that the linearcombination of organizational cultures and psychological empowerment significantlypredictedteachers' affectivecommitment, continuancecommitment, normativecommitment.