Osmanlı Devleti’nin muhasim devlet politikası: Trablusgarp savaşı ve Aydın vilayeti İtalyanları

Abstract

Trablusgarp Savaşı, Osmanlı Devleti ve İtalya arasında gerçekleşmiştir. Bu savaş 29 Eylül 1911 tarihinde başlamış ve 18 Ekim 1912 tarihinde Uşi Barış Anlaşması imzalanana kadar devam etmiştir. Ancak Trablusgarp Savaşı, dünya tarihi ile Türkiye’nin tarihi üzerinde önemli bir etki bırakmıştır. Bunlardan biri, Osmanlı Devleti tarafından İtalya ve İtalyan tebaaya karşı Muhasım Devlet Politikası’nın ilk kez uygulanmasıdır. Bu uygulama devletler hukuku kararlarının önemli bir bölümünü oluşturan ve savaş kurallarının belirlendiği 1899-1907 Lahey Kararları ile 1864-1906 Cenevre Sözleşmelerine uygun olarak hazırlanmıştır. Savaş sırasında, İtalyanlara karşı tepkilerin genellikle İtalyanların yoğun olarak yaşadığı şehir ve vilayetlerde yüksek olduğu ve bu yerlerde Muhasım Devlet Politikası’nın uygulanmasının daha ciddi olduğu gözlenmiştir. Bu yüzden Aydın vilayeti, İtalya’nın Trablusgarp saldırısına en fazla tepki gösteren yerlerden biridir. Bu nedenle, bu tez çalışmasında Osmanlı Devleti’nin Aydın vilayetindeki Muhasım Devlet Politikası uygulamaları incelenecektir. Aydın vilayetinde İtalyan tebaaya yönelik uygulanan Muhasım Devlet Politikası uygulamaları incelenirken Aydın vilayeti basınından ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi’nden döneme ilişkin belgeler yorumlanacaktır. Ayrıca bu konuyla ilgili haber ve belgeler incelendikten sonra döneme ilişkin kitap ve makalelerle çalışma desteklenecektir. Bu çalışmada, Muhasım Devlet Politikası uygulamaları genellikle Siyasi, Ekonomik, Toplumsal ve Askeri uygulamalar olmak üzere dört kategoride sınıflandırılacaktır. Ardından, bu kategorilerdeki Muhasım Devlet Politikasının uygulamalarına değinilecek ve bu politika uygulamalarının Aydın vilayetinde yaşayan İtalyan tebaa üzerindeki etkisi incelenecektir.

The Turco-Italian War took place between the Ottoman State and Italy. This war started on 29 September 1911 and continued until the Ouchy Peace Agreement was signed on 18 October 1912. However, the Turco-Italian War has left a significant impact on Turkey's history with world history. One of them is the first time implementation of Hostile State Policy against Italy and Italian citizen by the Ottoman State. This practice has been prepared in accordance with 1899-1907 The Hague Decisions and 1864-1906 Geneva Agreements, which constitute a significant part of state law decisions and where the rules of war are determined. During the war, it was observed that the reactions against the Italians were generally high in the cities and provinces where the Italians densely lived, and enforcement of the Hostile State Policy in these places was more serious. Therefore, the province of Aydın is one of the places that react the most to Italy's Tripoli attack. That's why in this thesis work, the Hostile State Policy practices of the Ottoman State in Aydın province will be examined. While examining the Hostile State Policy practices against Italian citizen in Aydın province, from Aydın province press and National Archives of Turkey documents related to the period will be interpreted. In addition, after the news and documents related to this subject are examined, working with books and articles related to the period will be supported. In this study, Enemy State Policy practices will be classified into generally four categories, namely Political, Economic, Social and Military practices. Then, the applications of the Hostile State Policy in these categories will be addressed and the effect of these policy practices on the Italian citizens living in Aydın province will be examined.