Iribaş deniz kaplumbağasında iskelet kronolojisi yöntemi ile yaş tayini

Abstract

Populasyonların demografik yapılarının bilinmesi, küresel ölçekte “zarar görebilir” olarak değerlendirilen türlerin korunması açısından önemli bir parametredir. Çalışmamızın konusu olan Caretta caretta (L.) türü için humerus kemiği üzerinde uygulanan iskelet kronolojisi yöntemi, Türkiye’nin Akdeniz kıyılarında yapılan ilk çalışma niteliğinde olup elde edilen bilgiler türün demografik yapısının belirlenmesine olanak sağlanmıştır. 2017-2019 yılları arasında yapılan arazi çalışmalarında ölü olarak tespit edilen C. caretta türüne ait 25 adet bireyin humerus kemiği üzerinde uygulanan iskelet kronolojisi yöntemi ile yaş sayımı yapılmış ve bireylerin eğri karapas boyu, cinsiyeti, humerus büyüklüğü, humerus çapı gibi parametreler değerlendirilmiştir. Çalışmamızda elde edilen sonuçlara göre; 25 adet bireyin 19’unda (7 erkek, 12 dişi) yaş halkaları gözlemlenebilmiştir. Erkek bireylerin EKB ortalaması 72,78±2,83 cm iken dişi bireylerin EKB ortalaması 65,13±1,721 cm olarak bulunmuştur. Gözlenen EKB aralıklarına baktığımızda dişi bireyler yoğun olarak 54-74,5 cm arasında değerler gösterirken erkek bireylerin çoğunluğu ise 77-80 cm aralığındadır. Histolojik çalışmamızda gözlemlenen preperatlarda erkek bireylerde LAG/yaş sayısı 21-59 adet arası değişirken, dişi bireylerde ise 12-34 adet arası sayılabilmiştir. Dişi bireylerde ortalama LAG sayısı 23,3±1,94 yıl bulunurken erkek bireylerde ortalama 40,1±5,65 yıl olarak hesaplanmıştır. Buna ek olarak Akdeniz’de daha önce yapılan çalışmalara yakın sonuçlar elde edilmiş ve ülkemiz kıyılarında yaşayan bireyler için ilk üreme yaşına karşılık gelen EKB uzunluğu çalışmamızda 64,43 cm olarak bulunmuştur. Elde edilen veriler diğer çalışma sonuçlarına yakınlık gösterse de bu sonuçlar büyüme oranı, beslenme alanı, genetik faktörler gibi etmenler tarafından etkilenmekte ve bölgesel olarak farklılık göstermektedir.

Recognizing the demographic structure of populations is an important parameter in terms of protecting species that are considered to be “vulnerable (VU)” on a global scale. The skeleton chronology method applied on the humerus bone for the Caretta caretta (L.) species, which is the subject of our study, is the first study conducted in the Mediterranean coasts of Turkey, and the information obtained has been made possible to determine the demographic structure of the species. Skeletal chronology method was used for age count on the humerus bone in 25 individuals of C. caretta species found dead in field studies between the 2017-2019 and parameters such as curve length, gender, humerus size, and humerus diameter of individuals were evaluated. According to the results obtained in our study, age rings were only observed in 19 of 25 individuals (7 male, 12 female). The mean CCL of male individuals was 72.78±2.834 cm, and the mean CCL of female individuals was 65.13±1.721 cm. While female individuals have a density of 54-74.5 cm, the majority of male individuals have been observed in the range of 77-80 cm for CCL. In the preparations observed in our histological study, the number of LAG/age in males varied between 21 and 59, and between 12 and 34 in females. While the average number of LAGs in female individuals was 23.33±1.94 years, it was calculated as 40.14±5.65 years in male individuals. In addition, results close to previous studies in the Mediterranean were achieved and the length of CCL corresponding to the first reproductive age for individuals living in our country was found to be 64.43 cm in our study. Although the data obtained are similar to the results of other studies, these results are affected by factors such as growth rate, nutritional area, genetic factors and differ regionally.