Coğrafi işaretlerin dış ticaret kanalıyla bölgesel kalkınmaya etkisi: Denizli ölçeği

Abstract

Türkiye, dünya üzerindeki birçok tarihi ve kültürel birikimlerin büyük bir kısmını bünyesinde barındırmış olan bir coğrafyaya sahiptir. Ülkemiz sahip olduğu bu zenginliklerle dünyada eşi benzerine az rastlanır farklı coğrafi ve kültürel çeşitliliğe sahip olmaktadır. Bütün bu önem arz eden coğrafi ürünler de ülkemizin geleceği için “coğrafi işaret’’ korumasına ihtiyaç duymaktadır. Türkiye ekonomisi çoğunlukla tarım ve sanayiye dayanan bir ülkedir. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin özellikli ürünlerinin koruması konusunda büyük çaba sarf etmesi ve bu alanda ekonomisini geliştirmesi büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada Denizli ilinde coğrafi işaret tescili almış olan ürünlerin, dış ticaret verilerinden yola çıkarak bölgesel kalkınma içerisindeki ekonomik öneminin araştırılması sağlanmaktadır. Çalışmanın sonucunda Denizli ilindeki coğrafi işaretli ürünlerin dış ticaret içerisindeki toplam payı 2017 yılında neredeyse %17’ lere yaklaşmaktadır. Bu sonuçla birlikte Denizli’de Cİ’ ye konu olabilecek potansiyel ürünlerin artırılmasına yönelik çalışmalar ve teşvikler büyük önem taşımaktadır. Araştırma sonuçlarından yola çıkılarak ortaya konulan genel görüş, Denizli bölgesinin Cİ’ li ürünler konusunda Türkiye ekonomisi içerisindeki toplam payı azımsanmayacak bir orandadır ve bu oran her geçen yıl artmaktadır.

Turkey has a geography that incorporates many historical and cultural heritages of the world. Turkey has unprecedented different geographical and cultural diversity. All these important geographical products need ‘GI’ protection for the future of our country. Turkey's economy is mostly based on agriculture and industry. It is very important for developing countries such as Turkey to make great efforts in the protection of featured products and to develop the economy in this area. In this study, it is aimed to investigate the economic importance of the products having geographical sign registration in Denizli in regional development based on the data of foreign trade. As a result of the study, the share of geographical products in Denizli in foreign trade almost reaches 17% in 2017. With this result, studies and incentives to increase the potential products that may be subject to GI in Denizli are of great importance. Research results revealed that GI products of Denizli have a substantial proportion of the total share in Turkey's economy and it is increasing every year.