Farklı endüstri ortamında çalışan bedensel engellilerin toplumsal katılım düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Çalışmamız farklı endüstri ortamında çalışan bedensel engellilerin yaşam kalitelerinin, boş zaman tatminlerinin, aktivite performanslarının ve toplumsal katılımlarının düzeylerini belirlemek ve bu faktörlerin toplumsal katılımlarıyla olan ilişkisini incelemek amacıyla planlandı. Çalışmamıza Denizli'de çalışan 80, çalışamayan 60 toplam 140 bedensel engelli katıldı. Bedensel engellilerin demografik verileri sosyodemografik forma kaydedildi. Toplumsal katılım düzeyinin belirlenmesi için Yetiyitimi Değerlendirme Çizelgesi-II (World Health Organization Disability Assessment Schedule 2.0, WHO-DAS-II), aktivite performanslarını değerlendirmek için Kanada Aktivite Performans Ölçümü (Canadian Occupational Performance Measure, KAPÖ), boş zaman tatminlerini değerlendirmek için Serbest Zaman Tatmin Ölçeği (SZTÖ), yaşam kalite düzeylerini belirlemek için Kısa Form-36 Sağlık Taraması Anketi (KF-36) kullanıldı. Çalışmaya dahil edilen çalışan katılımcıların yaş ortalaması 36,43±9,07, çalışmayan katılımcıların yaş ortalaması ise 35,38±9,85 yıldı. Katılımcıların çoğu tekstil sektöründe çalışmakta idi (n=41, %51,2). Çalışan ve çalışmayan katılımcılar karşılaştırıldığında, WHO-DAS-II toplam puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu. (p<0,05). Katılımcıların aktivite performansları, boş zaman tatminleri, yaşam kalite düzeyleri toplumsal katılım düzeyleri açısından karşılaştırıldıklarında, istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulundu (p<0,05). Çalışmamızdan elde ettiğimiz sonuçlar bedensel engelli bireylerin toplumsal katılım düzeylerinin çalışma durumundan, engel düzeyinden, aktivite performansından, boş zaman tatmininden ve yaşam kalite düzeyinden etkilendiğini gösterdi. Bu bakımdan, toplumsal katılımı geliştirecek iş ve uğraşı tedavisi ve fizyoterapi yaklaşımlarına ihtiyaç duyulduğu görüldü. Çalışmamız, bedensel engellilerin toplum temelli rehabilitasyon çalışmalarına ilişkin oluşturulacak politikalara yön gösterecek niteliktedir This study was planned to determining of quality of life, leisure time satisfaction, activity performance and participation to community and investigation of relationship between this determinants and participation to community in physically disabled people who working at different industrial environments . Eighty working, 60 non-working and totaly 140 disabled people who live in Denizli were participated to our study. Sociodemographic data was registered into socio-demographic form. World Health Organization Disability Assessment Schedule 2.0 (WHO-DAS-II) was used to assess participation to community. Activity performance was evaluated with Canadian Occupational Performance Measure (COPM). SZTO was used to determine leisure time satisfaction. Short Form-36 (SF-36) was used for evaluating quality of life. The mean age of the participants of working disabled people was 36,43±9,07, and the mean age of the participants of non-working disabled people was 35,38±9,85 years. There were 34 women and 106 men participants. Most of participants were employed in textile industry (n=41, 51,2). When the participants were compared in terms of working status, a significant difference according to their WHO-DAS-II total scores were found (p<0.05). When all participants were compared in terms of activity performance, lesisure time satisfaction, quality of life a significant differences according to their WHO-DAS-II total scores were found (p>0.05). Our study show that participation to community was affected by working status, disability level, activity performance, leisure time satisfaction and quality of life. In this regard, occupational therapy and physiotherapy approaches were found needful to developing participation to community. We concluded that, this study’s results can be use a guide for participation to community in disabled people in community based rehabilitation politics.