Bazı organik kirleticilerin derin ötektik çözücülerle ekstraksiyonu ve kromatografik analizleri

Abstract

Bu çalışmada, organik kirleticilerden olan bazı fitalatların, derin ötektik çözücüler (DES) yardımı ile dispersif sıvı sıvı mikro ekstraksiyon (DLLME) yöntemi kullanılarak Gaz Kromotografi-Kütle Spektrokopisi (GC-MS) ile analizlenmesi esas alınmıştır. Model çalışmaları için seçilen fitalat esterleri Butil Benzil Fitalat (BBP) ve Di-2-Etilhekzil Fitalatdır (DEHP). Bu analitlerin dispersif sıvı sıvı mikro ekstraksiyonu için en uygun DES çözücüsü 1:2 mol oranında Kolin Klorür:Fenol ve 50/50 hacim oranında DES/Su olarak belirlenmiştir. Dispersif çözücü türü olarak tetra hidro furan belirlenerek çalışmada 1000 ?L hacimde kullanılmıştır. Ayrıca ekstraksiyona, vorteks çalkalama süresi ve devri ile santrifüj süresi ve devrinin etkileri incelenmiştir. BBP ve DEHP için optimize edilen yöntem ile gözlenebilme (LOD) değerleri sırasıyla 0,012 ve 0,002 mg/L bulunmuştur. Tayin sınırları (LOQ) ise BBP ve DEHP için sırasıyla 0,036 ve 0,005 mg/L dir.Çalışmada, LOD ve LOQ için 15 kör örnek analizlenmiş ve BBP ve DEHP için sırasıyla tekrarlanabilirlik bağıl standart sapmalar (RSDr) %2,9 ve %2,2 tespit edilmiştir. Orta kesinlikteki bağıl standart sapmalar (RSDR) için ise BBP ve DEHP sırasıyla %2,8 ve %3,2 olarak elde edilmiştir. Kör örnek analizi sonucunda fitalat esterlerinin BBP ve DEHP için %94,8 ün üzerinde geri kazanımlar elde edilmiştir. Ayrıca fitalat esterlerinin analizinde, günlük hayatımızda sıkça kullandığımız gıda ambalaj malzemeleri, pet şişe içme suyu ve endüstriyel atık su örneklerine yöntem başarıyla uygulandı. Analizlerde kullanılan gerçek örneklerin bazılarına doğruluk testi için üç seviyede standart ekleme çalışmaları da yapıldı. Bu çalışmalarda, örnek matriksine bağlı olarak geri kazanım değerleri %90’ın üzerinde hesaplandı. Sonuç olarak, gerçekleştirilen analizler ile elde edilen sonuçlar yorumlanarak açıklanmış ve önerilen yöntemin gerçek numunelerdeki fitalat esterlerini tespit etme potansiyeline sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

In this study, some phthalates, which are organic pollutants, were analyzed by Gas Chromatography-Mass Spectroscopy (GC-MS) using deep eutectic solvents (DES) and dispersive liquid-liquid microextraction (DLLME) method. Phthalate esters selected for model studies are Butyl Benzyl Phthalate (BBF) and Di-2-Ethylhexyl Phthalate (DEHP). The most suitable DES solvent for liquid-liquid microextraction of these analytes was determined as Choline Chloride: Phenol in a molar ratio of 1: 2 and DES / Water in a volume ratio of 50/50. Tetra hydro furan was determined as dispersive solvent type and used in 1000 ?L volume in the study. In addition, the effects of vortex shaking time with rotation and centrifuge time with rotation on extraction were investigated. With the method optimized for BBP and DEHP, observability (LOD) values were found to be 0.012 and 0.002 mg / L, respectively. Determination limits (LOQ) are 0.036 and 0.005 mg / L for BBP and DEHP, respectively. In the study, 15 blind samples were analyzed for LOD and LOQ and the repeatability relative standard deviations (RSDr) of 2.9% and 2.2% were determined for BBP and DEHP, respectively. Medium precision relative standard deviations (RSDR) were obtained for BBP and DEHP of 2.8% and 3.2%, respectively. As a result of blank sample analysis, the recovery of phthalate esters for BBP and DEHP was over 94.8%. In addition, in the analysis of phthalate esters, the method has been successfully applied to food packaging materials, plastic bottle drinking water and industrial waste water samples that we frequently use in our daily lives. Some of the real samples used in the analyzes were added to the standard for accuracy testing at three levels. In these studies, the recovery values were calculated over 90% depending on the sample matrix. As a result, the results obtained from the analyzes performed were interpreted and explained and it was concluded that the proposed method has the potential to detect phthalate esters in real samples.