Eski Mezopotamya ve Anadolu toplumlarında harem ve hadımlık müessesesi

Abstract

Harem müessesesinin ortaya çıkışını kent devletlerinin ortaya çıkışıyla eşdeğer düşündüğümüzde, siyasi birliğini ve ekonomik gelişimini sağlayan kent devletlerinin sınırlarını genişletme çabası harem kavramının kapsadığı anlamı da genişletmiştir.Harem kelimesi başlangıç itibariyle kralın eşini, kızını ve çocuklarını içine alan bir kurumu tanımlamaktaydı. Ancak zaman içerisinde her şehir devletinin toprak, su ve otlaklık alan gibi meseleler yüzünden diğer kent devletleriyle sürekli siyasi mücadele içerisine girmesi sonucu, savaş sonunda yenen tarafın elde ettiği ganimetler arasında savaş esirlerinin giderek sayıca artması, bu kurumun genişlemesine ve gelişmesine vesile olmuştur. Nitekim Yeni Sumer (III. Ur Hanedanı) Dönemi’ndeki (M.Ö. 2112-2004) siyasi gelişmelere paralel olarak köleliğin hızlı bir şekilde yaygınlaşmasıyla, esir köle kadınlar saray için ganimet ve kralın malı konumuna gelmiştir. İşte bu kadınların yaşamlarını idame ettirdikleri kuruma zamanla harem ismi verilmiştir.Diğer taraftan hadımlık müessesesi de harem kurumunun ortaya çıkmasıyla eş zamanlı gelişim göstermiştir. Zira kralın savaş zamanlarında saraydan ayrılması, içerisinde kralın ailesinin ve çok sayıda cariyesinin bulunduğu bu kurumun korunmasını elzem hale getirmiştir. İşte böyle bir ortamda söz konusu ihtiyacı karşılayacak kişinin, saray kadınlarına zarar vermeyecek konumda olması gerekmekteydi. Dolayısıyla bu kurumu koruyacak kişilerin hadım edilmesi gerekliliği baş göstermişti. Böylelikle hadım edilen bu kişiler haremde görev almaya başlamışlardır.

When the emergence of a harem workplace was considered equivalent to the emergence of city states, the expansion of the borders of the city states, which provided political unity and economic development, expanded the meaning of the harem concept. The harem word initially defined an institution that included the king's wife, daughter, and children. However, over time, every city state has been in constant political struggle with other city states due to issues such as land, water and grazing, and the increasing number of prisoners of war among the spoils of the victorious party at the end of the war has been instrumental in the expansion and development of this institution. As a matter of fact, with the rapid spread of slavery in parallel with political developments in the New Sumerian (III. Ur dynasty) Period (2112-2004 BC), captive slave women came to the palace as booty and property of the king. This is the name of the harem in time for these women to resign their lives.On the other hand, the castration establishment has developed simultaneously with the emergence of the harem institution. Because the king's separation from the palace during the wartime has made the preservation of this institution, in which the king's family and numerous ministers are present. In such an environment, it would have to be in a position where it would not harm the palace women. Therefore, the necessity of castration for those who would protect this institution had begun. Thus, these castrated people began to take part in the harem.